Czynność prawna a czynność procesowa; skutki materialnoprawne i procesowe czynności prawnej
Czynność procesowa Czynność prawna i jej skutki (art. 56 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Stanowisko odnośnie do dopuszczalności kwalifikowania pism procesowych jako zawierających również oświadczenia woli o skutkach prawno-materialnych, należy uznać za ugruntowane w orzecznictwie, przy czym, co oczywiste, nie dotyczy to tych czynności materialnoprawnych, dla których zastrzeżona została forma szczególna pod rygorem nieważności.
Przykładowo w uchwale z dnia 11 września 1997 r., III CZP 39/97, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że wypowiedzenie najmu lokalu mieszkalnego może nastąpić również przez doręczenie najemcy wniesionego przez pełnomocnika procesowego pozwu o opróżnienie tego lokalu. W innym judykacie, Sąd Najwyższy stwierdził, że wprawdzie przewidziany w art. 91 k.p.c. zakres umocowania z mocy ustawy nie uprawnia pełnomocnika procesowego do złożenia materialnoprawnego oświadczenia o potrąceniu, to jednak oświadczenie woli mocodawcy o udzieleniu pełnomocnictwa do złożenia takiego oświadczenia może być złożone w sposób dorozumiany (por. wyrok z dnia 20 października 2004 r., I CKN 204/04).
Postanowienie SN z dnia 14 maja 2025 r., I CSK 3931/24
Standard: 89069 (pełna treść orzeczenia)
W nauce prawa oraz w judykaturze odróżnia się sytuacje, w których określone skutki materialnoprawne wywołuje czynność prawna tkwiąca implicite w podejmowanej czynności procesowej (np. wezwanie do spełnienia świadczenia zawarte w pozwie, jeżeli powód wcześniej nie wezwał pozwanego do spełnienia żądanego świadczenia), od sytuacji, w których prawo materialne wiąże określone skutki bezpośrednio z samą czynnością procesową (np. art. 123 § 1 pkt 1 k.c.). W pierwszym wypadku skutki materialnoprawne podjętej czynności oraz czas ich wystąpienia określa się według przepisów prawa materialnego (zob. art. 61 k.c.). Jeżeli zatem wezwanie do spełnienia świadczenia, o którym mowa w art. 455 k.c., zostało zawarte w pozwie, jego skutek następuje z chwilą doręczenia pozwanemu odpisu pozwu (wyrok SN z 30 kwietnia 2019 r., I CSK 22/18).
Wyrok SN z dnia 17 kwietnia 2023 r., II CSKP 1000/22
Standard: 73633 (pełna treść orzeczenia)