Charakterystyka pełnomocnictwa procesowego

Ustawowa konstrukcja pełnomocnictwa procesowego zakłada, że działania i zaniechania pełnomocnika mają bezpośrednie skutki w sferze prawnej strony (uczestnika postępowania); pełnomocnik działa zatem jako alter ego strony i ze skutkami prawnymi dla niej, nie nabywa natomiast we własnym imieniu żadnych uprawnień lub obowiązków (por. uchwały SN z dnia 24 stycznia 2012 r., III PZP 3/11 i z dnia 26 lutego 2015 r., ‎III CZP 102/14, orz. SN z dnia 30 marca 1938 r., C.II 2586/37, Nowa Palestra 1938, nr 5, s. 231 oraz postanowienia SN z dnia 4 stycznia 2007 r., V CZ 106/06 i z dnia 20 lutego 2020 r., IV CZ 113/19). 

Udzielając dalszego pełnomocnictwa pełnomocnik procesowy powoduje w konsekwencji powstanie relacji prawnej między dalszym pełnomocnikiem a stroną, nie zaś między dalszym pełnomocnikiem a nim samym. Sytuacja ta jest zatem zasadniczo odmienna od zastępstwa adwokata lub radcy prawnego przez aplikanta na podstawie art. 351 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (jedn. tekst: Dz. U. z 2022 r., poz. 1166) i art. 77 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (jedn. tekst: Dz. U. z 2022 r., poz. 1184) (por. uchwała SN z dnia 28 czerwca 2006 r., III CZP 27/06 i postanowienie SN z dnia 16 lipca 2021 r., I CNP 15/21).

Uchwała SN z dnia 16 czerwca 2023 r., III CZP 120/22

Standard: 71256 (pełna treść orzeczenia)

Pełnomocnictwo jest oświadczeniem woli upoważniającym określoną osobę do działania w imieniu i ze skutkiem dla reprezentowanego. Granice umocowania pełnomocnika określa mocodawca w oświadczeniu o udzieleniu pełnomocnictwa (art. 96 k.c.). Zakres zaś umocowania wynikającego z pełnomocnictwa procesowego określa ustawa (art. 91 k.p.c.), nie wykluczając jednocześnie możliwości jego ograniczenia ani innych zmian zakresu, wymagających każdorazowo ujęcia w treści pełnomocnictwa (art. 92 k.p.c.). Dowód w postaci dokumentu pełnomocnictwa nie podlega zastąpieniu innym środkiem dowodowym, gdyż wobec sądu i strony przeciwnej za pełnomocnika działającego z właściwym umocowaniem może uchodzić tylko osoba, która wykazała swoje umocowanie odpowiednim dokumentem pełnomocnictwa

Wyrok SN z dnia 6 kwietnia 2022 r., II CSKP 224/22

Standard: 73700 (pełna treść orzeczenia)