Klauzula wykonalności na rzecz nabywcy roszczenia o wynagrodzenia za pracę

Przepis art.788 k.p.c. dopuszcza nadanie klauzuli wykonalności w celu stworzenia podstawy egzekucji dla następcy prawnego wierzyciela lub przeciwko następcy prawnemu dłużnika w przypadku zajścia sukcesji prawnej (pod tytułem ogólnym lub szczególnym) przed wszczęciem właściwego postępowania egzekucyjnego. W świetle artykułu art. 788 § 1k.p.c., jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. Zakres kognicji sądu sprowadza się do badania warunków formalno-prawnych, jak wskazał Sąd Apelacyjny w Poznaniu w postanowieniu z dnia 8 maja 2014 r., ACz 440/14 ,LEX nr 1466699, podstawą nadania klauzuli wykonalności w trybie art. 788 k.p.c. jest przedłożenie dokumentu, z którego wynika, że po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy uprawnienie lub obowiązek przeszły na inną osobę. Konieczne przy tym jest, aby owo przejście prawa lub obowiązku wynikało expressis verbis z treści składanego dokumentu (z tym, że sąd klauzulowy, co do zasady, nie bada, czy do takiego przejścia, w sensie materialnoprawnym, rzeczywiście doszło), albo aby dokument ten odzwierciedlał takie przejście z mocy samego prawa.

W niniejszej powód przelał należności z wyroku Sądu Rejonowego w Żyrardowie IV Wydział Pracy z dnia 21 września 2011r., sygn. akt IV P 86/11 na rzecz nabywcy wierzytelności (...) Spółki z o.o. w W.. Spółka wykazała nabycie wierzytelności dokumentem prywatnym umową sprzedaży wierzytelności z dnia 22 grudnia 2011r. z notarialnie poświadczonymi podpisami stron. Przelew wierzytelności nastąpił po wydaniu tytułu wykonawczego na rzecz pierwszego wierzyciela – powoda w sprawie IV P 86/11 J. R.. Trawestując przepisy art. 788 k.p.c. na grunt omawianej sprawy trzeba stwierdzić, że zmiana wierzyciela znajdzie zastosowanie także po powstaniu tytułu wykonawczego, jeżeli o nadanie klauzuli wykonalności występuje następca prawny (np. cesjonariusz), także jeżeli sąd nadał uprzednio klauzulę wykonalności tytułowi egzekucyjnemu na rzecz zbywcy wierzytelności (zob. uchwała SN z dnia 4 sierpnia 1992 r., III CZP 94/92, OSNC 1993, nr 3, poz. 32).

Należy jednak zgodzić się z Sądem Rejonowym, że wierzytelność z wynagrodzenia za pracę stwierdzona tytułem egzekucyjnym nie może być przedmiotem przelewu, gdyż roszczenia z tytułu wynagrodzenia są niezbywalne, na co wprost wskazuje norma art.84 k.p. Niedopuszczalne jest zatem nadanie klauzuli wykonalności na rzecz nabywcy wierzytelności także w przypadku, gdy tytuł egzekucyjny obejmuje roszczenia wynagrodzenia za pracę. Artykuł 509 k.c. stanowi, że wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Ograniczenia ustawowe zbywalności wierzytelności wskazane w art. 509 § 1 k.c. stanowią wyjątek od zasady dopuszczalności rozporządzenia wierzytelnością przez wierzyciela. Słusznie zatem przyjmuje się, że w związku z tym powinny być one oparte na delegacji ustawowej (J. Mojak, Obrót..., s. 30; E. Łętowska (w:) System prawa cywilnego, t. III, cz. 1, s. 904).

Postanowienie SO w Płocku z dnia 23 marca 2015 r., VI Pz 12/15

Standard: 8503 (pełna treść orzeczenia)