Nakłady konieczne, użyteczne, ulepszające, zbytkowe

Nakładami koniecznymi są wydatki, których celem jest utrzymanie rzeczy w stanie zdatnym do normalnego korzystania, zgodnie z przeznaczeniem. Mieszczą się tu wydatki na remonty i konserwację rzeczy, dokonanie zasiewów, utrzymanie inwentarza, podatki oraz inne świadczenia publiczne, a także ubezpieczenia rzeczy. Natomiast nakłady nieodpowiadające temu celowi, a więc nakłady zmierzające do ulepszenia rzeczy („nakłady użyteczne”) albo nadanie jej cech odpowiadających szczególnym upodobaniom posiadacza („nakłady zbytkowne”) stanowią rodzaj innych nakładów w rozumieniu art. 226 k.c. (wyrok SA w Łodzi z 26 kwietnia 2013 r., sygn. akt I ACa 1449/12).

W orzecznictwie za nakłady konieczne uznano np.:

-nakłady typu kanalizacja, szambo, łazienka, centralne ogrzewanie, które zapewniają elementarny standard, jakiemu w warunkach współczesnej cywilizacji powinno odpowiadać mieszkanie (por. wyrok SN z dnia 6 stycznia 2000 r., sygn. akt I CKN 311/98);

- nakłady na przystosowanie domu mieszkalnego do zamieszkania w nim w postaci wymiany całej stolarki, zbicie i nałożenie tynków, białkowanie, malowanie, wykonanie posadzki i podłóg, urządzenie łazienki, doprowadzenie wody, wymianę instalacji elektrycznej, naprawę rynien;

Skoro nakłady konieczne mają zapewnić normalne korzystanie z rzeczy, to musiałby je ponieść sam właściciel tej rzeczy, gdyby jej nie wydał (por. wyrok SN z dnia 10 sierpnia 1988 r., III CRN 229/88)

W wyroku z dnia 19 stycznia 2005 r. (I CK 476/04) Sąd Najwyższy wskazał, iż nakłady polegające na udziale w budowaniu budynku, a następnie jego wyposażeniu w różnego rodzaju instalacje nie mieszczą się w kategorii nakładów koniecznych w rozumieniu art. 226 k.c. Nie są nakładami koniecznymi te prace i wydatki, które służą „stworzeniu” rzeczy.

Wyrok SR w Zgierzu z dnia 12 czerwca 2017 r., I C 874/13

Standard: 8291 (pełna treść orzeczenia)

Podstawowym celem nakładów koniecznych jest utrzymanie rzeczy w należytym stanie, umożliwiającym normalne z niej korzystanie zgodnie z przeznaczeniem tej rzeczy. Funkcją nakładów koniecznych może być także zapobieżenie zniszczeniu lub uszkodzeniu rzeczy /wyr. SN z 4.6.1998 r., II CKN 886/97/. Są to min. wydatki na remonty i konserwację rzeczy. Do kategorii "innych nakładów" zalicza się nakłady użyteczne i nakłady zbytkowne.

Wszelkie prace i materiały związane z dociepleniem i zakupem materiałów dociepleniowych były niezbędne, inaczej konieczne dla utrzymania substancji rzeczy. Inwestycja zakupu rozbitych siekierą drzwi nie jest żadną miarą inwestycją zbytkową. Drzwi są nieodłączną częścią nieruchomości budynkowej, lokalowej.

Zapłata podatku za nieruchomość także stanowiła nakład konieczny. Podatek jako danina publicznoprawna obciąża każdą nieruchomość. Co do zasady powinien ją opłacać właściciel. Brak opłat może rodzić konsekwencję na gruncie egzekucji.

Do nakładów zbytkowych należał zakup parapetów, kasetonów i listew. Powódka wzajemna zeznała, że niektóre nakłady czyniła ze względów estetycznych. Parapety wymieniła na blaszane żeby było ładniej.

Wyrok SR w Nidzicy z dnia 26 kwietnia 2017 r., I C 442/16

Standard: 9157 (pełna treść orzeczenia)

Przez nakłady konieczne należy rozumieć nakłady, których celem jest utrzymanie rzeczy w stanie zdolnym do normalnego z niej korzystania (np. remonty bieżące, kapitalne). Nakładami użytecznymi natomiast są nakłady poczynione w celu ulepszenia rzeczy (np. inwestycyjne), zwiększające wartość rzeczy, na której zostały poczynione (por. np. wyrok SN z 13 kwietnia 1983 r. (IV CR 67/83).

Postanowienie SR w Giżycku z dnia 29 listopada 2016 r., I Ns 614/14

Standard: 16933 (pełna treść orzeczenia)