Solidarna odpowiedzialność za czynsz najemcy i pełnoletnich osób stale z nim zamieszkujących (art. 688[1] § 1 k.c.)

Solidarna odpowiedzialność współnajemców wynika z samego prawa. Świadczenie bowiem wynajmującego jest niepodzielnym, zaś najemcy zobowiązani są do świadczenia wzajemnego, pieniężnego a więc podzielnego, jeśli nic innego nie wynika z umowy stron.

Odpowiedzialność solidarna jest formą wspólnej odpowiedzialności wielu osób (dłużników), dla której charakterystyczne jest, iż każdy z dłużników jest odpowiedzialny za cały dług, zaś spełnienie świadczenia przez jednego z dłużników zwalnia pozostałych (art. 366 k.c.). W takim przypadku wynajmujący może domagać się spłaty czynszu czy obciążających najemców opłat bądź od wszystkich najemców bądź od jednego z nich. 

Wyrok SO we Wrocławiu z dnia 27 listopada 2014 r., II Ca 1263/14

Standard: 37253 (pełna treść orzeczenia)

Podstawą materialnoprawną dochodzonego w niniejszym procesie przez Gminę W. roszczenia jest przepis art. 688[1] § 1 k.c., w myśl którego za zapłatę czynszu i innych należnych opłat odpowiadają solidarnie z najemcą stale zamieszkujące z nim osoby pełnoletnie. W przepisie tym ustawodawca posłużył się tożsamą przesłanką jak w treści przepisu art. 691 § 2 k.c., a mianowicie „stałym zamieszkiwaniem”. Sformułowanie to posiada jednak odmienny zakres znaczeniowy niż pojęcie "miejsce zamieszkania" uregulowane w art. 25 - 28 k.c. Mianowicie, należy je łączyć z określonym lokalem, a nie miejscowością, o której mowa w art. 25 k.c. Pojęcie to odnosi się do zamieszkiwania w znaczeniu stałego przebywania w określonym lokalu (orzeczenie SN z 3 listopada 1998 r., I CKN 867/97).

Stałe zamieszkiwanie w lokalu mieszkalnym oznacza, że lokal ten stanowi centrum życiowe określonej osoby, tj. miejsce, w którym koncentruje się na przykład życie dzieci obok rodziców, osoby nieporadnej przy osobie, która się nią opiekuje, itp. (wyrok SN z 8 stycznia 1976 r., I CR 926/75; wyrok SN z 13 lutego 1976 r., I CR 930/75; wyrok SN z 6 maja 1980 r., III CRN 61/80; orzeczenie SN z 28 października 1980 r., III CRN 230/80; wyrok SN z 15 stycznia 1981 r., III CRN 314/80; wyrok SN z 20 marca 1981 r., III CRN 30/81; wyrok SN z 15 października 1984 r., I CR 309/84; orzeczenie SN z 17 października 1997 r., I CKN 90/97; orzeczenie SN z 29 kwietnia 1998 r., I CKN 637/97; orzeczenie SN z 17 czerwca 1999 r., I CKN 46/98; orzeczenie SN z 16 września 1999 r., II CKN 889/97; orzeczenie SN z 3 lutego 2000 r., I CKN 40/99).

Przez stałe zamieszkanie w rozumieniu ww. przepisu należy zatem rozumieć zamieszkiwanie w konkretnym mieszkaniu, w określonej miejscowości z zamiarem stałego pobytu, wyrażonym przez to, że w tym mieszkaniu skupia się życie osobiste i działalność konkretnej osoby ( wyr. SN z 6.5.1980 r., III CRN 61/80, wyr. SN z 8.1.1976 r., I CR 926/75; wyr. SN z 13.2.1976 r., I CR 930/75; wyr. z 15.10.1984 r., I CR 309/84).

Skoro więc, jak wskazano powyżej, w niniejszej sprawie przepis art. 25 k.c. nie mógł znaleźć zastosowania, to nie mógł być, wbrew twierdzeniom apelacji, naruszony przez Sąd Rejonowy.

Jeśli zaś chodzi o fakt zameldowania pozwanego w lokalu, to skoro materialnoprawną przesłanką uwzględnienia niniejszego powództwa było zamieszkiwanie pozwanego, a więc określony stan faktyczny, a nie stan prawny wynikający z treści decyzji administracyjnej o zameldowaniu, to fakt ten nie mógł przesądzić o słuszności racji powodowej Gminy. Dlatego też dla ustalenia, że pozwany stale mieszkał w okresie dochodzonym pozwem w spornym lokalu, było niewystarczające ustalenie, iż był w nim zameldowany.

Na gruncie prawa cywilnego żaden przepis prawny nie łączy z faktem zameldowania w danym lokalu, czyli czynnością z zakresu prawa administracyjnego, domniemania prawnego (art. 231 k.c.), że osoba zameldowana w lokalu rzeczywiście w nim mieszka. Z doświadczenia życiowego wynika, iż częste są sytuacje, w których osoby zameldowane w konkretnym lokalu faktycznie w nim nie mieszkają, bądź po wyprowadzeniu się, nie spełniają obowiązku wymeldowania. Fakt zameldowania pozwanego w spornym lokalu stanowić może więc co najwyżej uprawdopodobnienie faktu, że pozwany zamieszkiwał w nim w okresie objętym powództwem. Zgodnie z zasadami dowodowymi procesu cywilnego, uprawdopodobnienie tego faktu jest jednak niewystarczające.

Wyrok SO we Wrocławiu z dnia 13 marca 2014 r. II Ca 96/14

Standard: 8097 (pełna treść orzeczenia)