Praca w warunkach ostrego dyżuru

Pojęcie „w warunkach ostrego dyżuru” nie posiada definicji legalnej. Jego interpretacji podjęło się Ministerstwo Zdrowia, które wydało komunikat w sprawie rozumienia pojęcia „w warunkach ostrego dyżuru” zawartego w pkt 24 załącznika nr 2 ustawy o emeryturach pomostowych. Ministerstwo Zdrowia zajęło stanowisko, że prace personelu medycznego w zespołach operacyjnych dyscyplin zabiegowych i anestezjologii w warunkach ostrego dyżuru to nie tylko prace wykonywane (w ramach obowiązków pracowniczych) polegające na udzielaniu świadczeń zdrowotnych w trybie nagłym, ze wskazań życiowych, ale również inne prace tego personelu (w ramach obowiązków pracowniczych), które są wykonywane w ramach czasu pracy, kiedy istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia, skutkującego koniecznością podjęcia działań w trybie nagłym.

Pojęcie „w warunkach ostrego dyżuru” oznacza nieuchronność wystąpienia zdarzenia, które powoduje konieczność udzielania świadczeń zdrowotnych w trybie nagłym, ze wskazań życiowych. Nieuchronność występowania takich zdarzeń skutkuje tym, że od pracowników pracujących w tych warunkach wymagane są kryteria określone w art. 3 ust. 3 ustawy, czyli szczególna odpowiedzialność oraz szczególna sprawność psychofizyczna (komunikat k. 22).

Zgodnie z definicją pojęcia „ostrego dyżuru” zawartą w Słowniku Języka Polskiego, (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, I tom, A-K, wydanie poprawione i uzupełnione pod red. prof. dr Mieczysława Szymczaka), pojęcie „ostrego dyżuru” oznacza dzień, dobę, kiedy dany szpital ma obowiązek przyjmować wszystkich zgłaszających się chorych wymagających natychmiastowej pomocy lub leczenia szpitalnego. Z porównania powyższych definicji wynika więc, że pojęcie wykonywania pracy w „warunkach ostrego dyżuru” jest pojęciem szerszym od pojęcia „ostrego dyżuru”. Dla określenia, czy praca wykonywana jest w „warunkach ostrego dyżuru” konieczne jest ustalenie stopnia prawdopodobieństwa występowania zdarzeń, skutkujących koniecznością podjęcia działań w trybie nagłym, w ramach czasu pracy pracownika, w którym wykonuje on pracę w trybie zwykłym (wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 7 września 2011 r., II SA/Rz 414/11, Lex nr 899089).

Tylko ustalenie, iż w danej sprawie zachodzi duże prawdopodobieństwo występowania zdarzeń, skutkujących koniecznością podjęcia działań w trybie nagłym oraz ustalenie, że znaczna część czynności wykonywanych w ramach zakresu obowiązków pracownika wiąże się ze szczególnym charakterem, uprawnia do przyjęcia, że pracownik wykonywał swoją pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (por. powoływany już wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 7 września 2011 r.).

Udzielanie świadczeń zdrowotnych (planowanych) nie wyklucza pracy w szczególnych warunkach, ani w razie przeprowadzenia operacji, czy udzielenia jej pacjentowi przebywającemu na oddziale intensywnej opieki medycznej, czy oddziale anestezjologii i intensywnej terapii. Uzasadnione jest, aby za pracownika wykonującego prace w warunkach szczególnych traktować już takiego pracownika, którego znaczna część czynności wykonywanych w ramach zakresu obowiązków wiąże się, ze szczególnym charakterem. Wykonywanie nawet tylko w ramach części obowiązków takich czynności niesie bowiem za sobą niebezpieczeństwo związane z obniżoną sprawnością psychofizyczną pracownika (wyrok WSA Lublinie z dnia 18 listopada 2010r., II SA/Lu 236/10., Lex nr 653543).

Wyrok SR w Siedlcach z dnia 16 września 2016 r. IV P 537/15

Standard: 7677 (pełna treść orzeczenia)