Obywatelstwo Unii Europejskiej

Status obywatela Unii jest podstawowym statusem obywateli państw członkowskich (wyroki: z dnia 5 czerwca 2018 r., Coman i in., C-673/16; a także z dnia 14 grudnia 2021 r., Stolichna obshtina, rayon „Pancharevo”, C-490/20).

Artykuł 20 ust. 2 oraz art. 21 i 22 TFUE wiążą szereg praw z tym statusem. Zgodnie z art. 20 ust. 2 lit. a) i art. 21 ust. 1 TFUE obywatelstwo Unii nadaje w szczególności każdemu obywatelowi Unii podstawowe i indywidualne prawo do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w traktacie FUE i środków przyjętych w celu ich stosowania (wyrok z dnia 9 czerwca 2022 r., Préfet du Gers i Institut national de la statistique et des études économiques, C-673/20).

Wyrok TSUE z dnia 4 października 2024 r., C-4/23

Standard: 87595 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z art. 20 ust. 1 TFUE obywatelem Unii jest każda osoba mająca obywatelstwo państwa członkowskiego.

Status obywatela Unii ma stanowić podstawowy status obywateli państw członkowskich [wyroki: z dnia 20 września 2001 r., Grzelczyk, C‑184/99; z dnia 15 lipca 2021 r., A (Publiczna opieka zdrowotna), C‑535/19,

Obywatel państwa członkowskiego, który jako obywatel Unii skorzystał ze swobody przemieszczania się i pobytu w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie pochodzenia, może powoływać się na związane z tym statusem prawa, w szczególności prawa przewidziane w art. 21 ust. 1 TFUE, w stosownym przypadku również wobec swego państwa członkowskiego pochodzenia (wyrok z dnia 5 czerwca 2018 r., Coman i in., C‑673/16).

Mogą również powołać się na to postanowienie oraz przepisy przyjęte w celu jego wykonania obywatele Unii, którzy urodzili się w przyjmującym państwie członkowskim i nigdy nie skorzystali z prawa do swobodnego przemieszczania się (wyrok z dnia 2 października 2019 r., Bajratari, C‑93/18).

Zgodnie z art. 21 ust. 1 TFUE każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w traktatach i w środkach przyjętych w celu ich wykonania. W celu umożliwienia obywatelom korzystania z tego prawa w art. 4 ust. 3 dyrektywy 2004/38 zobowiązano państwa członkowskie działające zgodnie ze swoimi przepisami do wydawania i odnawiania swoim obywatelom dowodu tożsamości i paszportu, potwierdzających ich przynależność państwową.

 Wyrok TSUE z dnia 14 grudnia 2021 r., C-490/20

Standard: 80018 (pełna treść orzeczenia)