Związanie sądu co do stwierdzonej prawomocności, skutki wadliwego stwierdzenia prawomocności

Orzeczenie sądowe nie uzyskuje waloru prawomocności, jeżeli stwierdzenie prawomocności nastąpiło wadliwie. Oznacza to, że w razie wadliwego stwierdzenia prawomocności orzeczenia, które nie stało się prawomocne, stwierdzenie, iż nie stało się ono prawomocne, może nastąpić w toku innego postępowania cywilnego. Taki pogląd, zaaprobowany w doktrynie, wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 lipca 2002 r., III CKN 657/00. Pogląd ten, z argumentacją przytoczoną w wymienionym orzeczeniu, podziela skład rozpoznający skargę kasacyjną w niniejszej sprawie.

Nie może budzić wątpliwości, że z uwagi na charakter samego postanowienia o stwierdzeniu prawomocności nie prowadzi ono do uprawomocnienia się orzeczenia w sytuacji, gdy brak ku temu podstaw prawnych (tak SN w wyroku z dnia 4 marca 2008 r. IV CSK 465/07).

Wyrok SN z dnia 31 stycznia 2019 r., V CSK 626/17

Standard: 43507 (pełna treść orzeczenia)

Stwierdzenie prawomocności orzeczenia (art. 364 k.p.c.) ma tylko charakter deklaratywny i nie wpływa na rzeczywistą datę uprawomocnienia się orzeczenia (por. wyroki SN z dnia 5 lipca 2002 r., III CKN 657/00 i z dnia 4 marca 2008 r., IV CSK 465/07). Konsekwencją takiego założenia jest to, że postanowienie o stwierdzeniu prawomocności orzeczenia nie wiąże innych sądów co do stwierdzonej nim prawomocności tego orzeczenia i w razie wątpliwości sądy te są uprawnione do samodzielnej oceny tego zagadnienia.

Wyrok SN z dnia 12 września 2018 r., II CSK 698/17

Standard: 66357 (pełna treść orzeczenia)