Przesłuchanie świadka z udziałem biegłego psychologa (art. 192 § 2 i 4 k.p.k.)

Sam fakt, że świadek jest osobą nadużywają alkoholu nie stanowi wystarczającej podstawy do powzięcia wątpliwości, o których mowa w art. 192 § 2 k.p.k.

Postanowienie SN z dnia 13 lipca 2022 r., V KK 267/22

Standard: 75430 (pełna treść orzeczenia)

Art. 192 § 2 k.p.k. nie ma charakteru obligatoryjnego. Nie wynika z niego obowiązek powołania biegłego lekarza lub biegłego psychologa do udziału w czynności przesłuchania, a tylko możliwość zarządzenia przesłuchania świadka z udziałem wymienionych biegłych. Uruchomienie tej instytucji procesowej następuje dopiero wtedy, gdy w niepowtarzalnych realiach konkretnej sprawy powstaną rozsądne, w świetle doświadczenia życiowego i wskazań wiedzy, wątpliwości co do stanu psychicznego świadka, jego stanu rozwoju umysłowego, zdolności postrzegania lub odtwarzania przez niego postrzeżeń (por. np. postanowienia SN: z dnia 28 kwietnia 2015 r., II KK 83/15, z dnia 17 maja 2017 r., IV KK 148/17). To do sądu orzekającego należy decyzja co do zarządzenia przesłuchania świadka z udziałem biegłego lekarza lub biegłego psychologa (por. np. postanowienie SN z dnia 13 czerwca 2007 r., V KK 47/07).

Jeśli zaś chodzi o postępowanie biegłego opracowującego opinię to od jego decyzji zależy, czy dla jej wydania niezbędne jest zbadanie osoby, czy wystarczające są dane z dokumentów.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego dominuje pogląd, że wybór właściwej metody badawczej należy do sfery objętej wiadomościami specjalnymi biegłego i tym samym organ dopuszczający dowód z opinii biegłego nie może określić metody badawczej, jaką powinien posłużyć się biegły przy sporządzaniu opinii (por. np. wyroki SN: z dnia 6 listopada 1987 r., IV KR 502/86, z dnia 5 sierpnia 2008 r., III KK 228/07).

Biegły psycholog powinien przede wszystkim metodami właściwymi dla badań psychologicznych dokonać oceny osobowości świadka, nie jest zaś jego zadaniem zastępowanie sądu w ocenie wiarygodności zeznań świadka (por. np. wyroki SN: z dnia 20 września 1974 r., III KR 103/74, z dnia 4 listopada 1988 r., V KRN 230/88, z dnia 28 czerwca 2007 r.,  WA 9/07, z dnia 27 marca 2014 r., V KK 331/13).

Zawsze ostateczna ocena zeznań świadka należy do organu procesowego i w spełnieniu tej roli żaden biegły nie może i nie powinien go wyręczać (por. np. wyrok SN z dnia 8 lutego 2000 r., V KKN 45/98).

Postanowienie SN z dnia 5 lutego 2021 r., II KK 394/20

Standard: 75431 (pełna treść orzeczenia)