Pojęcie "włamanie" w rozumieniu art 279 k.k.

Włamanie w warunkach art. 279 k.k.

Wyświetl tylko: SASNSOSR

Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.

Wątpliwość budzą zaś próby rozszerzenia zakresu pojęcia terminu „włamanie”, których wyrazem może być pogląd, że „Istota włamania sprowadza się nie tyle do fizycznego uszkodzenia lub zniszczenia bariery chroniącej dostęp do rzeczy, lecz polega na zachowaniu, którego podstawową cechą jest nieposzanowanie woli dysponenta rzeczy zabezpieczenia jej przed innymi osobami. Przy czym istotą zabezpieczenia nie jest uczynienie całkowicie niemożliwym dostępu osobom nieuprawnionym do zabezpieczonego przedmiotu w taki sposób, iż dostęp ten jest możliwy jedynie dzięki zastosowaniu siły fizycznej lub specjalnych środków technicznych, lecz stworzenie zewnętrznej bariery jednoznacznie sygnalizującej, że celem jej zainstalowania było wykluczenie dostępu do tych przedmiotów przez osoby nieuprawnione”.

Jeżeli istota włamania ma się sprowadzać do nieposzanowania woli dysponenta rzeczy przez stworzenie zewnętrznej bariery sygnalizującej, że celem jej zainstalowania było wykluczenie dostępu do tych przedmiotów przez osoby nieuprawnione, to pod tym pojęciem będzie można rozumieć każdą wirtualną przeszkodę uczynioną z wolą zabezpieczenia rzeczy, np. otoczenie otwartego na oścież domu sznurkiem bądź liną z napisem „wstęp wzbroniony”, a nawet wyobrażenie w myśli właściciela rzeczy granicy, której nie wolno przekroczyć i zaznaczenie tej granicy znakiem „dalej nie wolno wchodzić”. W takim wypadku, sprawca wchodząc do otwartego na oścież domu i kradnąc z niego jakieś rzeczy przekroczy „zaporę” ze sznurka i naruszy wolę właściciela zabezpieczenia domu przed niepowołanymi osobami.

Otwartą pozostaje jednak kwestia czy sprawca zaboru rzeczy włamał się do tego domu, a zatem, czy pokonał jakąkolwiek przeszkodę materialną. Zagadnienie to jest o tyle ważne, gdyż wyznacza granice dozwolonego zachowania, których przekroczenie rodzi odpowiedzialność prawną, w tym, odpowiedzialność karną. W polu widzenia należy bowiem mieć, że przepisy prawa karnego jako dziedziny prawa ograniczającej wolność zachowania jednostki, muszą być interpretowane rygorystycznie, w sposób zawężający, stosownie do paremii criminalia sunt restringenda (przepisy karne należy interpretować ściśle), gdyż prawo karne należy traktować jako ultima ratio polityki społecznej i odwoływać się do niego należy jedynie w wypadku niezbędnej konieczności. Poszerzanie pola znaczeniowego terminu „włamanie” godzi zaś w fundamentalną zasadę państwa prawnego w postaci pewnego prawa, tj. lex scripta.

Wyrok SA Wrocławiu z dnia 22 marca 2023 r., II AKa 180/22

Standard: 77879 (pełna treść orzeczenia)

„Włamanie” oznacza pokonanie przeszkody utrudniającej dostęp do mienia. Pojęcie włamania jest rozumiane szeroko, gdyż do jego istoty należy wdarcie się do zamkniętego pomieszczenia (wyrok SA w Katowicach z 25.10.2005r., II Aka 269/05).

Włamanie jest utożsamiane z sytuacją, gdy mienie znajduje się w zamkniętym pomieszczeniu i gdy działanie sprawcy polega na przeniknięciu do tego pomieszczenia ( wyrok SN z 9.09.2004 r., V KK 144/04). Od dawna także judykatura przyjmuje, że należy traktować jako kradzież z włamaniem zachowanie polegające na otwarciu drzwi oryginalnym kluczem wbrew woli osoby uprawnionej do dysponowania pomieszczeniem z zamiarem dokonania w ten sposób kradzieży (uchwała SN z 18 lutego 1972 r., VI KZP 74/71, wyrok SA w Katowicach z dnia 25 października 2005 r., II AKA 269/05)

Nie ulega wątpliwości, że podejmując działania w postaci podważenia drzwi kontenera, poprzez odgięcie ramy drzwi i wysunięcie rygla zamka, za pomocą metalowego narzędzia, oskarżeni dokonali przełamania zabezpieczeń, wypełniając tym samym znamię „włamania”, o którym mowa w przedmiotowym przepisie. Oczywiste jest także, w świetle poczynionych ustaleń, iż dokonali oni zaboru mienia w postaci opisanych uprzednio przedmiotów, które są rzeczami w rozumieniu przepisów kodeksu karnego.

Wyrok SR Gdańsk - Południe z dnia 5 czerwca 2017 r., II K 150/17

Standard: 39276 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z definicją zamieszczoną w Wytycznych wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej w sprawie odpowiedzialności karnej na przestępstwa określone w art. 208 k.k. (uchwała Sądu Najwyższego Izba Karna z dnia 25 czerwca 1980 r., VII KZP 48/78, OSNKW 1980, z. 8, poz. 65) „kradzież z włamaniem zachodzi wtedy, gdy jej sprawca zabiera mienie w celu przywłaszczenia w następstwie usunięcia przeszkody materialnej, będącej częścią konstrukcji pomieszczenia zamkniętego lub specjalnym zamknięciem tego pomieszczenia, utrudniającym dostęp do jego wnętrza”. Do znamion strony przedmiotowej tego przestępstwa należy zabór mienia w następstwie dokonania włamania, przy czym uznawano wówczas, że z istoty włamania wynika, iż jego obiektem może być tylko pomieszczenie zamknięte. Jednakże już wtedy przyjmowano, że sposób dostępu do tego pomieszczenia jest dla bytu przestępstwa kradzieży z włamaniem obojętny i wskazywano tu m. in. posłużenie się skradzionymi bądź znalezionymi oryginalnymi kluczami, czy też skradzionymi lub znalezionymi hasłami szyfrowymi.

Cytowana uchwała pełnego składu Izby Karnej Sądu Najwyższego nie ma mocy wiążącej, ponieważ zgodnie z uchwałą pełnego składu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 1992 r. uchwały Sądu Najwyższego zawierające wytyczne w zakresie wykładni prawa i praktyki sądowej nie mają mocy zasad prawnych (Kw. Pr.5/92).

Wraz z upływem czasu ta klasyczna definicja kradzieży z włamaniem ulegała modyfikacjom zapewne i z tego powodu, że była ona wynikiem nadinterpretacji tekstu ustawy. Wszak ani w przepisie art. 208 k.k. z 1969 r., ani w przepisie art. 279 § 1 k.k., nie ma żadnego wskazania pozwalającego na zwężającą interpretację włamania jako usunięcia przeszkody materialnej będącej częścią pomieszczenia zamkniętego. Przyjmowano więc w późniejszym orzecznictwie, że możliwość łatwego pokonania zabezpieczenia nie stanowi przeszkody do przyjęcia kwalifikacji z art. 208 k.k. (z 1969 r.- uwaga SN), jeżeli tylko z charakteru zabezpieczenia bez wątpliwości wynika zamiar właściciela czy użytkownika pomieszczenia niedopuszczenia do niego niepowołanych osób (tak SN w wyroku z dnia 15 sierpnia 1985 r., I KR 212/85), a także, że przez zabezpieczenie, które pokonuje sprawca kradzieży z włamaniem należy rozumieć nie tylko samą konstrukcję pomieszczenia zamkniętego bądź specjalne zamknięcie tego pomieszczenia, lecz także inne specjalne zabezpieczenia rzeczy, pieniędzy, środków płatniczych itp., którego przełamanie otwiera dostęp do mienia (por. up. wyrok SA w Szczecinie z dnia 14 października 2008 r., II AKa 120/08).

Prezentowany kierunek wykładni terminu „włamanie” zasługuje na pełną aprobatę, istotą bowiem włamania nie musi być przeniknięcie sprawcy do wnętrza zamkniętego pomieszczenia na skutek przełamania jego zabezpieczeń, lecz samo przełamanie zabezpieczeń zamykających dostęp do mienia i jednocześnie jednoznacznie manifestujących wolę właściciela (użytkownika) mienia niedopuszczenia do niego niepowołanych osób.

Przy takim tylko rozumieniu istoty włamania możliwe jest aprobowanie utrwalonego już w orzecznictwie i niekwestionowanego w piśmiennictwie poglądu, że transakcje bankowe wymagające podania PIN-u uznawane są za kradzież z włamaniem (por. np. postanowienie SN z dnia 25 lutego 2014 r., IV KK 42/14) i to nie tylko te dotyczące podjęcia pieniędzy z bankomatu jako surogatu pomieszczenia, ale i te polegające na płatności zbliżeniowej w kwotach przekraczających 50 zł, co – bez konieczności dodatkowego dowodzenia – jest również możliwe.

Wyrok SN z dnia 22 marca 2017 r., III KK 349/16

Standard: 12998 (pełna treść orzeczenia)

Komentarz składa z 142 słów. Wykup dostęp.

Standard: 39277 (pełna treść orzeczenia)

Komentarz składa z 221 słów. Wykup dostęp.

Standard: 39280 (pełna treść orzeczenia)

Komentarz składa z 128 słów. Wykup dostęp.

Standard: 77880 (pełna treść orzeczenia)

Komentarz składa z 180 słów. Wykup dostęp.

Standard: 13803 (pełna treść orzeczenia)

Komentarz składa z 472 słów. Wykup dostęp.

Standard: 6106 (pełna treść orzeczenia)