Żądanie działu spadku a sprzeczność z zasady współżycia społecznego
Odpowiednie stosowanie do działu spadku przepisów o zniesieniu współwłasności (art. 688 k.p.c.) Nadużycie prawa w sprawach spadkowych
W ocenie Sądu konstrukcja przewidziana w art. 5 kc przy zgłoszeniu żądania działu ma zastosowanie tylko w wyjątkowych przypadkach, za czym przemawia sama istota wspólności majątku spadkowego - wspólność majątku spadkowego powinna być bowiem stanem przejściowym, a nie ostatecznym.
Żądanie działu spadku i zniesienia współwłasności jest ustawowym prawem współwłaścicieli o tak podstawowym charakterze, że co do zasady nie może być uznane za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, bowiem z samego założenia współwłasność jest nietrwała i każdy ze współwłaścicieli musi liczyć się z możliwością jej zniesienia także w sposób, który może pozbawić go prawa do rzeczy lub je ograniczyć.
Ponadto, jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 kwietnia 1990 roku w sprawie III CZP 15/90), sąd nie może oddalić wniosku o dział spadku z powołaniem się na art. 5 kc z tego powodu, że przedmiot działu jest niepodzielny, a wnioskodawca nie ma możliwości spłaty drugiego spadkobiercy.
Postanowienie SR w Przasnyszu z dnia 18 września 2014 r., I Ns 445/12
Standard: 5732 (pełna treść orzeczenia)
W postępowaniu o dział spadku, w skład którego wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, sąd nie może oddalić wniosku, z powołaniem się na art. 5 k.c., z tego powodu, że przedmiot działu jest niepodzielny, a wnioskodawca nie ma możliwości spłaty drugiego spadkobiercy.
Uchwała SN z dnia 18 kwietnia 1990 r., III CZP 15/90
Standard: 32801 (pełna treść orzeczenia)