Doręczenia zastępcze przez awizo

Szczegółowe zasady doręczania pism sądowych reguluje obecnie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 6 maja 2020 r. w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym (Dz.U. z 2020 r., poz. 819).

Pozostawienie zawiadomienia o miejscu złożenia pisma w sposób przewidziany w art. 139 § 1 k.p.c. uzasadnia przyjęcie domniemania faktycznego, że zawiadomienie to dotarło do adresata najpóźniej z dniem ustania przyczyny, która uniemożliwiała doręczenie zwykłe do rąk własnych adresata (por. postanowienie SN z 14 lutego 2002 r., V CZ 14/02).

Datą doręczenia pisma sądowego w wypadku przewidzianym w art. 139 § 1 k.p.c. jest data, w której upłynął termin do odbioru złożonego pisma w oddawczym urzędzie pocztowym, jeżeli przed upływem tego terminu adresat nie zgłosił się po odbiór.

Dwukrotne wysłanie i awizowanie przesyłki zawierającej odpis wyroku z uzasadnieniem stanowi spełnienie wymagania skuteczności doręczania pism sądowych przez pocztę i zapewnia realizację konstytucyjnej zasady prawa do sądu (postanowienia SN: z 2 lipca 2009 r., II UZ 20/09; z 9 lipca 2009 r., II PZP 3/09).

Podstawowym warunkiem skuteczności takiego zastępczego doręczenia jest jednak, aby adresat istotnie mieszkał (prowadził działalność) pod wskazanym adresem.

Brak adnotacji operatora pocztowego, że adresat nie mieszka pod wskazanym adresem lub się wyprowadził, nie sankcjonuje wadliwego doręczenia, zwłaszcza że doręczyciel może nie wiedzieć, kto mieszka pod wskazanym adresem i nie należy do jego obowiązków ustalanie tego.

Domniemanie skuteczności doręczenia zwykle zwalcza sam adresat pisma (np. w postępowaniu o przywrócenie terminu do dokonania czynności procesowej). Jeżeli inna strona postępowania twierdzi, że doręczenie powinno być dokonane pod inny adres (a zatem adres, na który dotychczas dokonywano doręczeń, był nieprawidłowy) powinna to wykazać i w ten sposób obalić domniemanie skuteczności doręczenia.

Wyrok SN z dnia 5 sierpnia 2020 r., I UK 8/19

Standard: 59861 (pełna treść orzeczenia)

Za datę doręczenia pisma, aczkolwiek w ramach doręczenia zastępczego (która pozwala na przyjęcie, że pismo procesowe zostało prawidłowo doręczone adresatowi, jeżeli nie odebrał tego pisma pomimo zawiadomienia o próbie jego doręczenia - awizowania) należy przyjąć datę upływu siedmiodniowego terminu od powtórnego awizowania przesyłki (art. 139 § 1 k.p.c. i § 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 października 2010 r. w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym; por. wyrok SN z dnia 5 października 2005 r., I PK 37/05, i postanowienie z dnia 2 lipca 2009 r., II UZ 20/09).

Wyrok SN z dnia 3 kwietnia 2019 r., II PK 326/17

Standard: 24969 (pełna treść orzeczenia)