Legitymacja procesowa i materialna

Legitymacja

Wyświetl tylko: SASNSOSR

Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.

Legitymacja materialna, a więc posiadanie prawa podmiotowego lub interesu prawnego do wytoczenia powództwa stanowi przesłankę materialną powództwa, a jej brak stoi na przeszkodzie udzieleniu ochrony prawnej. Brak legitymacji materialnej (czynnej lub biernej) skutkuje co do zasady oddaleniem powództwa.

W sytuacji, gdy legitymacja materialna i procesowa zespalają się, oddalenie powództwa następuje w istocie z braku legitymacji materialnej, którego rezultatem jest także brak legitymacji procesowej, będący wtórną przyczyną oddalenia powództwa. W odróżnieniu od zdolności sądowej i zdolności procesowej kodeks postępowania cywilnego nie zawiera definicji legalnej legitymacji procesowej.

Legitymacja procesowa jest właściwością podmiotu, w stosunku do którego sąd może rozstrzygnąć o istnieniu albo nieistnieniu indywidualno – konkretnej normy prawnej przytoczonej w powództwie.

Podmiotami posiadającymi legitymację procesową są np. podmioty posiadające interes prawny w ustaleniu istnienia albo nieistnienia prawa lub stosunku prawnego, którego nie są podmiotem. Legitymacja procesowa jest więc zawsze powiązana z normami prawa materialnego.

Sąd dokonuje oceny istnienia legitymacji procesowej strony w chwili orzekania co do istoty sprawy. Przy tym w każdym postępowaniu sądowym rolą strony powodowej jest wykazanie uprawnienia do dochodzenia roszczenia (zob. wyrok SA w Szczecinie z dnia 21 lipca 2015 r., I ACa 253/15)

Wyrok SR w Bydgoszczy z dnia 8 grudnia 2020 r., VIII GC 1269/20

Standard: 56787 (pełna treść orzeczenia)

Źródłem legitymacji procesowej nie może być pełnomocnictwo prawa materialnego, gdyż uprawnia ono pełnomocnika do działania w imieniu i na rzecz mocodawcy, nie daje mu natomiast uprawnienia do wytoczenia powództwa w imieniu własnym na rzecz mocodawcy.

Wyrok SN z dnia 30 listopada 2017 r., IV CSK 24/17

Standard: 65230 (pełna treść orzeczenia)

Niezależnie od tego, czy uzna się, że należy odróżnić legitymację procesową jako przesłankę procesową od legitymacji materialnej jako przesłanki merytorycznej, czy też przyjmie się, że istnieje tylko jednolita legitymacja procesowa jako przesłanka merytoryczna, ujmowana jako przesłanka materialnoprawna bądź równorzędna z nią przesłanka jurysdykcyjna, brak legitymacji po stronie czynnej lub po stronie biernej powoduje, że sąd nie może orzec o zasadności roszczenia przedstawionego mu pod osąd.

Przy założeniu, że legitymacja procesowa stanowi przesłankę procesową, jej brak po stronie czynnej lub biernej uzasadnia - z zastrzeżeniem zastosowania art. 194 § 1 i 2 albo art. 196 § 1 i 2 k.p.c. - odrzucenie pozwu, a przy założeniu, że jest ona przesłanką merytoryczną, powoduje - również z zastrzeżeniem zastosowania wymienionych przepisów - oddalenie powództwa. W sytuacji, w której zachodzi jedynie brak pełnej legitymacji procesowej po stronie czynnej lub po stronie biernej, właściwy skutek następuje z zastrzeżeniem zastosowania art. 195 § 1 i 2 k.p.c. Wypadki uzasadniające stosowanie art. 195 § 1 i 2 k.p.c. zachodzą, gdy po stronie czynnej lub po stronie biernej mamy do czynienia z koniecznością występowania kilku podmiotów łącznie (współuczestnictwem koniecznym czynnym lub biernym).

Okoliczność, że legitymacja procesowa czynna lub bierna stanowi przesłankę warunkującą przesądzenie przez sąd kwestii zasadności przedstawionego mu pod osąd roszczenia, powoduje to, że jej brak, w tym wypadki, w których po stronie czynnej lub po stronie biernej nie występują wszystkie podmioty, których łączny udział w sprawie jest konieczny, sąd musi brać pod uwagę z urzędu niezależnie od tego, czy strona podniesie w tym zakresie zarzut.

Wyrok SN z dnia 26 października 2017 r., II CSK 790/16

Standard: 15385 (pełna treść orzeczenia)

Komentarz składa z 59 słów. Wykup dostęp.

Standard: 8753 (pełna treść orzeczenia)

Komentarz składa z 80 słów. Wykup dostęp.

Standard: 9284 (pełna treść orzeczenia)

Komentarz składa z 216 słów. Wykup dostęp.

Standard: 10433 (pełna treść orzeczenia)

Komentarz składa z 167 słów. Wykup dostęp.

Standard: 9285

Komentarz składa z 295 słów. Wykup dostęp.

Standard: 5515 (pełna treść orzeczenia)