Poręczenie wekslowe; aval (art. 30 - 32 p.w.)
Weksel
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Zgodnie z art. 32 prawa wekslowego poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo, jak ten, za kogo poręczył. Zobowiązanie poręczyciela jest ważne, chociażby nawet zobowiązanie, za które poręcza, było nieważne z jakiejkolwiek przyczyny z wyjątkiem wady formalnej.
Poręczyciel wekslowy, który zapłacił weksel, nabywa prawa, wynikające z wekslu, przeciw osobie, za którą poręczył, i przeciw tym, którzy wobec tej osoby odpowiadają z wekslu. Stosowanie do art. 30 komentowanej ustawy, zapłatę wekslu można zabezpieczyć poręczeniem wekslowym (aval) co do całości sumy wekslowej lub co do jej części. Poręczenie może dać osoba trzecia lub nawet osoba, podpisana na wekslu.
Poręczyciel wekslowy nie odpowiada tylko wówczas, jeżeli:
a) poręczenie zostało udzielone na wekslu niespełniającym warunków art. 1 lub 101 (tak SN w: uzasadnieniu wyroku z dnia 5 maja 2005 r., III CK 520/04, OSN 2006, nr 4, poz. 67; z dnia 31 marca 2006 r., IV CSK 132/05, LEX nr 195420; zob. wyrok SA w Gdańsku z dnia 10 marca 1994 r., I ACr 1178/94, OSA 1995, z. 3 poz. 8 i wyrok SA w Katowicach z dnia 30 września 2005 r., I ACa 1286/05, LEX nr 164627). Nieważny weksel skutkuje zatem nieważnością poręczenia wekslowego;
b) nie powstało ważne zobowiązanie osoby, za którą poręczył. Tak będzie w przypadku, gdy awalant nie złożył na wekslu podpisu w ogóle lub nie złożył ważnego podpisu. Będzie to miało w sytuacji, gdy podpisał się tylko imieniem, złożył podpis w sposób mechaniczny lub zamiast podpisu umieścił znak lub znaki graficzne niebędące podpisem
Nieważne jest poręczenie udzielone za indosanta, który zwolnił się od odpowiedzialności, względnie za trasata, który weksla nie akceptował.
Poręczenie wekslowe jest ważne i skuteczne, choćby zobowiązanie podstawowe, za które poręczono (np. zobowiązanie wystawcy weksla), było nieważne z jakiegokolwiek powodu, z wyjątkiem wady formalnej (art. 32 ust. 2 prawa wekslowego). jest to więc tzw. akcesoryjność formalna poręczenia.
W wyroku SN z dnia 24 listopada 2009 r. (V CSK 129/09) stwierdził, że w art. 32 ustawy Prawo wekslowe znajduje wyraz jedynie akcesoryjność formalna. Z tego względu zobowiązanie poręczyciela wekslowego ma w istocie charakter samodzielny (samoistny), co przejawia się w tym, że odpowiada on według treści weksla. Poręczyciel wekslowy nie może po złożeniu swego podpisu na wekslu swobodnie zmieniać zdania i odwołać swego oświadczenia, choćby poręczenie dotyczyło weksla in blanco.
W judykaturze wskazuje się, iż poręczyciel wekslowi nie mogą skutecznie odwołać poręczenia również wtedy, gdy dotyczy ono weksla niezupełnego, niezawierającego oznaczenia w chwili jego wystawienia sumy wekslowej i daty płatności, ale stanowiącego bezterminowe zabezpieczenie przyszłego długu wystawcy weksla (wyrok SN z dnia 16 października 1985 r. w sprawie IV PR 217/85).
Wyrok SO w Poznaniu z dnia 30 marca 2017 r., XVIII C 726/16
Standard: 9906 (pełna treść orzeczenia)
Dodatkowym zabezpieczeniem dla każdoczesnego wierzyciela wekslowego, jest poręczenie wekslowe, jeżeli nie nastąpiła zapłata w terminie płatności weksla ze strony dłużnika. Polega ono na przyjęciu abstrakcyjnej odpowiedzialności wekslowej za dług osoby podpisanej na wekslu (art. 30, 32 ustawy z dnia 28.04. 1936 r., prawo wekslowe Dz. U. z 1936, Nr 37, poz. 282 ze zm.).
Zobowiązanie poręczyciela wygasa z momentem ustania zobowiązania poręczonego.
Poręczenie wekslowe jest z ustawy zobowiązaniem solidarnym (art. 47 prawa wekslowego). Poręczyciel odpowiada więc za zapłatę weksla solidarnie z innymi dłużnikami wekslowymi oraz może po wykupieniu weksla dochodzić roszczenia zwrotnego w całości, może również żądać zapłaty od osoby, za którą poręczył. Jeżeli poręczyciel wekslowy poręczył za wystawcę weksla własnego (tak jak w przedmiotowej sprawie) jest głównym dłużnikiem wekslowym i odpowiada jak główny dłużnik wekslowy.
Wierzyciel może dochodzić całości lub części długu zależnie od swej woli albo od wszystkich dłużników solidarnych łącznie albo od kilku, albo od każdego z osobna, bez zachowania porządku, w jakim się zobowiązali lub też charakteru głównego, subsydiamego (akcesoryjnego) ich zobowiązania. Dopiero zaspokojenie wierzyciela przez jednego ze współdłużników (obojętnie czy przez poręczonego, czy przez poręczyciela) zwalnia pozostałych.
Zgodnie zaś z art. 32 prawa wekslowego poręczyciel wekslowy odpowiada tak samo, jak ten, za kogo poręczył. Przysługuje mu prawo podnoszenia także wszelkich zarzutów, jakie przysługują tej osobie. W szczególności będą to zarzuty oparte na stosunku podstawowym podważające zarówno istnienie, jak i rozmiar zobowiązania wekslowego oraz zarzuty natury obiektywnej wynikające bądź bezpośrednio z treści samego weksla, bądź znajdujące uzasadnienie w przepisach ustawy i powodujące nieważność zobowiązania wekslowego. Zarzuty te powinny być zgłoszone w momencie wniesienia zarzutów przeciwko nakazowi zapłaty pod rygorem późniejszej ich utraty. Poręczyciel wekslowy nie może natomiast zasłaniać się zarzutami osobistymi opartymi na jego osobistych stosunkach z osobą, za którą udzielił poręczenia oraz z wystawcą weksla.
Wyrok SA w Krakowie z dnia 21 października 2016 r., I ACa 660/16
Standard: 5493 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 7586
Standard: 13682
Standard: 21179
Standard: 35027