Skierowanie na badanie przez GKRPA (art. 25 u.w.t.p.a.)

Czynności gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych podejmowane w ramach kompetencji (uprawnień) przyznanych jej na podstawie art. 25 oraz art. 26 ustawy o wychowaniu trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nie stanowią aktów lub czynności, o jakich mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. Czynności podejmowane w ramach tych kompetencji nie wywołują samoistnie żadnych zmian w sferze praw i obowiązków wobec ich adresata.

Skierowanie na badanie przez biegłego nie jest wiążące dla osoby, której dotyczy i nie może być w żaden sposób egzekwowane. Poddanie się badaniu w wyniku wydania skierowania zależy wyłącznie od woli osoby, której dotyczy. Przymusowe poddanie badaniu przez biegłego może nastąpi jedynie na podstawie orzeczenia właściwego sądu rejonowego, zarówno przed złożeniem wniosku o przymusowe leczenie, jak i w toku postępowania przed sądem (art. 27 i art. 28 ustawy o wychowaniu w trzeźwości). Skierowanie na badanie należy zatem oceniać jako szczególnego rodzaju czynność organu władzy publicznej o charakterze technicznym mającą służyć, w wypadku poddania się badaniu przez adresata, przygotowaniu materiałów dla potrzeb ewentualnego postępowania przed sądem powszechnym w sprawie z wniosku o przymusowe leczenie.

Niepoddanie się badaniu przez adresata skierowania, bądź niewydanie skierowania nie stoi jednak na przeszkodzie do złożenia wniosku do sądu. Czynność ta również nie wszczyna ani też nie kończy żadnego postępowania, do którego miałyby zastosowanie przepisy k.p.a.

Również wniosek do sądu powszechnego o przymusowe leczenie nie wywołuje jakichkolwiek zmian w sferze uprawnień lub obowiązków podmiotu, którego dotyczy. Jego złożenie stanowi realizację przez organ władzy publicznej uprawnienia do wszczęcia postępowania z zakresu prawa osobowego w trybie postępowania cywilnego przed sądem powszechnym. Wniosek ten ze swej istoty nie podlega kontroli sądu administracyjnego.

Jeżeli więc wniosek o skierowanie na badanie, o którym mowa w art. 25 ustawy o wychowaniu w trzeźwości nie stanowi aktu lub czynności w rozumieniu art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., co oznacza, że nie podlega on kognicji sądu administracyjnego, to za uprawniony trzeba uznać również wniosek, że nie zaktualizowały się przesłanki określone przepisami art. 4 i art. 64 § 3 w związku z art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. a więc nie doszło do skutecznego zainicjowania postępowania, którego przedmiotem miałoby być rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego w przedstawionym powyżej rozumieniu tego pojęcia.

Art. 25 ustawy o wychowaniu w trzeźwości nie tworzy żadnego (nawet potencjalnego) pola do zaistnienia sporu kompetencyjnego. Inicjatywa skierowania na badanie w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu może pochodzić od osoby, której dotyczy postępowanie lub od właściwej miejscowo komisji ds. rozwiązywania problemów alkoholowych. Treść przywołanego przepisu prawa nie uprawnia również do twierdzenia, że wykonywanie przez gminną (miejską) komisję rozwiązywania problemów alkoholowych kompetencji stanowi załatwienie indywidualnej sprawy administracyjnej w rozumieniu art. 1 pkt 1 k.p.a. czy też, że następuje w innej prawnej formie działania administracji publicznej, o której mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a., co stanowi warunek konieczny kognicji sądu administracyjnego w sprawach, o których mowa w art. 4 p.p.s.a.

Postanowienie NSA z dnia 6 października 2020 r., II GW 37/20

Standard: 88909 (pełna treść orzeczenia)

Skierowanie na badanie przez biegłego nie jest wiążące dla osoby, której dotyczy i nie może być w żaden sposób egzekwowane. Poddanie się badaniu w wyniku wydania skierowania zależy wyłącznie od woli osoby, której dotyczy. Skierowanie na badanie należy oceniać jako szczególnego rodzaju czynność organu władzy publicznej o charakterze technicznym mającą służyć, w wypadku poddania się badaniu przez adresata, przygotowaniu materiałów dla potrzeb ewentualnego postępowania przed sądem powszechnym w sprawie z wniosku o przymusowe leczenie.

Niepoddanie się badaniu przez adresata skierowania, bądź niewydanie skierowania nie stoi jednak na przeszkodzie do złożenia wniosku do sądu. Czynność ta również nie wszczyna ani też nie kończy żadnego postępowania, do którego miałyby zastosowanie przepisy k.p.a.

Postanowienie NSA z dnia 6 października 2020 r., II GW 24/20

Standard: 88914 (pełna treść orzeczenia)