Wyłączenie z podatku nabywcy własności rzeczy ruchomych, którzy nie są obywatelami RP i nie mają stałego miejsca pobytu w RP (art. 3 pkt 1 u.p.s.d.)

W art. 3 pkt 1 upsd ustawodawca wyłączył z opodatkowania nabycie własności rzeczy ruchomych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych podlegających wykonaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w dniu nabycia ani nabywca, ani spadkodawca lub darczyńca nie byli obywatelami polskimi i nie mieli miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zgodnie z dyspozycją przytoczonego przepisu przedmiotem wyłączenia podatkowego są rzeczy w rozumieniu Kodeksu cywilnego znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz prawa majątkowe podlegające wykonaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w art. 1 ust. 1 upsd.

Wyłączenie z zakresu przedmiotowego ustawy nabycia rzeczy ruchomych i praw majątkowych określonych w art. 1 ust. 1 upsd jest uwarunkowane w stosunku do nabywcy i spadkodawcy lub darczyńcy kumulatywnym spełnieniem przesłanek wymienionych w tym przepisie, czyli nieposiadaniem w dniu nabycia (dokonania darowizny, nabycia spadku) przez nabywcę (tj. obdarowanego, spadkobiercę), a także darczyńcę lub spadkodawcę obywatelstwa polskiego oraz nieposiadaniem przez nich w dniu nabycia miejsca stałego pobytu lub siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Istotne dla oceny spełnienia w/w przesłanek skutkujących wyłączeniem nabycia własności rzeczy ruchomych z opodatkowania będzie zatem ustalenie czy osoby wymienione w tym przepisie są obywatelami polskimi i jeżeli nie są, to czy mają miejsce stałego pobytu lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Jeżeli ustawa podatkowa nie definiuje użytych w niej pojęć takich jak miejsce stałego pobytu, to ocena tych przesłanek aby nie była dowolna, nie może być oparta na wybiórczym zastosowaniu przepisów ustawy o ewidencji ludności bez uwzględnienia przepisów wprost odnoszących się do cudzoziemców. Skutkowałoby to bowiem naruszeniem prawa materialnego w zakresie wadliwie określonego kręgu podmiotów podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Wyrok WSA z dnia 23 czerwca 2017 r., I SA/Op 180/17

Standard: 88023 (pełna treść orzeczenia)

Art. 3 pkt 1 u.p.s.d. jest przepisem wyjątkowym, który należy wykładać ściśle.

Przesłanki braku obywatelstwa polskiego i miejsca stałego pobytu lub siedziby objęte są koniunkcją, co oznacza, że istnienie tylko jednej z nich nie spowoduje wyłączenia z opodatkowania (por. S. Babiarz, A. Mariański, W. Nykiel – Komentarz do Ustawy o podatku od spadków i darowizn, Warszawa 2010, str. 150 i 151 ). 

Wyrok NSA z dnia 27 maja 2014 r., II FSK 1465/12

Standard: 88024 (pełna treść orzeczenia)