Podatek od umowy pożyczki od wspólnika małżonka dla spółki cywilnej
Podatek od umowy spółki i zmiany umowy (art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) i pkt 2 ; art. 1 ust. 2 pkt 1; art. 1 ust. 3 i 5; art. 6 ust. 1 pkt 8; art. 7 ust. 1 pkt 9; pkt 9; art. 9 pkt 11 u.p.c.c.) Podatek od umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku (art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b); art. 6 ust. 1 pkt 7; art. 7 ust. 1 pkt 4 u.p.c.c.
Pożyczka od wspólnika małżonka dla spółki cywilnej podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na zasadach właściwych dla umowy spółki, a nie umowy pożyczki, a czynność ta nie jest wyłączona spod opodatkowania na podstawie art. 2 u.p.c.c. i nie korzysta ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 9 u.p.c.c.
Przepisy w zakresie opodatkowania umów spółek osobowych mają na celu uniemożliwienie obchodzenia przepisów podatkowych, np. przez zawieranie umów pożyczek między wspólnikami a spółką zamiast podwyższania wniesionych do spółek wkładów.
Zgodnie z art. 1 ust. 3 pkt 1 pcc w przypadku spółki osobowej za zmianę umowy uważa się wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.
Przepis ten nie różnicuje zatem pożyczki od dodatkowych kryteriów. Nie wyłącza pożyczki udzielonej przez małżonków, czy inne osoby z kręgu osób wymienionych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn będących wspólnikami spółki cywilnej.
Niewątpliwie majątek zgromadzony przez wspólników w ramach spółki cywilnej jest wspólnym majątkiem wspólników (do niepodzielnej ręki), co stanowi konsekwencję braku podmiotowości prawnej spółki. Objęcie majątku powstałego na podstawie stosunku spółki wspólnością łączną powoduje jego wyodrębnienie od majątków poszczególnych wspólników, a udzielenie pożyczki przez wspólnika małżonka bez względu na to, czy z majątku odrębnego, czy z majątku wspólnego małżonków powoduje podwyższenie ich majątku wspólnego.
Tym samym nie można, w kontekście czynności podlegających opodatkowaniu pcc i definicji ustawowej spółki osobowej, przyjąć argumentacji skargi, że skoro spółka cywilna nie ma osobowości prawnej to de facto umowa pożyczki została zawarta pomiędzy małżonkami, a więc powinna podlegać ustawowemu zwolnieniu o jakim mowa w art. 9 pkt 10 lit.b pcc.
Wyrok WSA z dnia 25 stycznia 2013 r., I SA/Lu 638/12
Standard: 87220 (pełna treść orzeczenia)