Motywy usunięcia definicji „rodziny", tj. uchylenia art. 2 pkt 16 u.p.p.w.d.)
Definicje ( art. 2 u.p.p.w.d.)
Ustawa o pomocy państwa w wychowaniu dzieci zawierała początkowo (w nieaktualnej już wersji) własną definicję legalną pojęcia" rodziny. Definicja ta jednak następnie, z dniem 1 lipca 2019 r., na podstawie art. 1 ustawy z 26 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci i innych ustaw (Dz.U.2019 poz. 924), została z tekstu ustawy usunięta. W związku z tym, skoro ustawodawca uznał początkowo za konieczne określenie wspomnianego wyżej pojęcia w sposób odrębny dla tej ustawy, to nie można było przyjmować, że dopuszczalne było definiowanie instytucji "rodziny" czy "członka rodziny" na podstawie przepisów innej ustawy, która wprawdzie regulowała także świadczenia należne rodzinom, ale w sposób odrębny od świadczenia wychowawczego.
Usunięcie z ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci definicji "rodziny", jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy nowelizującej, było podyktowane wprowadzeniem do wspomnianej ustawy nowych rozwiązań, warunkujących przyznanie świadczenia wychowawczego. Aktualnie bowiem świadczenie wychowawcze obejmuje wszystkie dzieci do 18 roku życia, niezależnie od sytuacji dochodowej rodziny. Ustawodawca zaś uznał, że zmiana ta czyniła koniecznym usunięcie z ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. jako zbędnych wszystkich przepisów dotyczących rozwiązań z zakresu kryterium dochodowego uprawniającego do świadczenia wychowawczego. Należały zaś do nich przepisy, które bezpośrednio odnosiły się do pojęcia dochodu oraz przepisy, które pośrednio związane były z uzależnieniem świadczenia od dochodu, jak np. definicja "rodziny". Autorzy projektu zmiany wskazywali przy tym w jego uzasadnieniu, że pozostawienie w niektórych przepisach ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci pojęcia "członek rodziny" (bez zdefiniowania jego znaczenia), jak np. w art. 8 ust. 1 pkt 4, służyć miało potrzebom realizacji przepisów o koordynacji systemów, z uwagi na to, że w różnych państwach członkowskich obowiązują niejednolite wymogi uprawniające do odpowiednika świadczenia wychowawczego. Także więc z tej przyczyny dopuszczono w art. 13 ust. 3 pkt 3 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, możliwość przedstawienia we wniosku informacji o osobach "bliskich", bliżej ich nie precyzując. Z powyższego zatem wynikało, że pojęciu "członek rodziny" nie można było przypisywać takiego znaczenia, jakie ma on znaczenie w ustawie o świadczeniach rodzinnych, gdzie kryterium dochodowe wpływa na zasadność żądania objętego tą ustawą.
Wyrok NSA z dnia 28 lutego 2024 r., I OSK 1163/22
Standard: 86494 (pełna treść orzeczenia)