Właściwość w sprawie o zwrot świadczenia po odstąpieniu od umowy sprzedaży na podstawie rękojmi (art. 560 § 1 i 2 k.c.)
Właściwość przemienna ze sporów wynikających z umów (art. 34 k.p.c.) Odpowiedzialność sprzedawcy za wady fizyczne i prawne (art. 556 k.c.)
Roszczenie z rękojmii za wady w przypadku żądania zwrotu spełnionego świadczenia po odstąpieniu od umowy na podstawie rękojmi, nie mieści się w zakresie zastosowania art. 34 k.p.c., nie będąc już roszczeniem o wykonanie umowy lub odszkodowaniem z powodu jej niewykonania, lecz roszczeniem wynikającym ze zniweczenia łączącego strony stosunku umownego na skutek jednostronnego oświadczenia woli jednej ze stron.
Wbrew twierdzeniom powoda, stanowisko to jest aktualne w judykaturze także w warunkach funkcjonowania gospodarki rynkowej (por. postanowienie SN z dnia 21 lutego 1983 r., sygn. akt II CZ 7/83; postanowienie SA w Krakowie z dnia 23 stycznia 2013 r., I ACz 2138/12; postanowienie SA w Poznaniu z dnia 8 lipca 2013 r., I ACz 1075/13).
Postanowienie SO w Kaliszu z dnia 30 grudnia 2016 r., II Cz 734/16
Standard: 5352 (pełna treść orzeczenia)
Nie uzasadnia właściwości przemiennej sądu (art. 34 k.p.c.) wytoczenie pozwu o zwrot świadczenia po odstąpieniu przez kupującego od umowy sprzedaży na podstawie rękojmi za wady (art. 560 § 1 i 2 k.c.).
Charakter wykonania umowy ma także zwrot dokonanych świadczeń, jeżeli opiera się on przykładowo na umowie o odstąpieniu od umowy; tymczasem roszczenie pozwu opiera się na jednostronnym oświadczeniu powoda, jako kupującego, o odstąpieniu od zawartej przez strony umowy sprzedaży, przy czym skuteczność tego odstąpienia podlegać będzie ocenie sądu; powód wywodzi to swoje roszczenie z przepisów o rękojmi za wady (art. 560 § 1 k.c.), która jest szczególnym rodzajem odpowiedzialności sprzedawcy za nienależyte wykonanie umowy, a podstawa ta stwarza dla kupującego specjalne roszczenie, które nie zbiega się z roszczeniami z tytułu niewykonania zobowiązania (art. 471 k.c.), gdyż zobowiązanie to w sytuacji, gdy według twierdzeń pozwu wady samochodu wystąpiły po jego odbiorze przez powoda, w istocie już wygasło. Odpowiedzialność sprzedawcy oparta na rękojmi za wady wynika wprawdzie z samego prawa, może być jednak w pewnym zakresie określona umową stron, i tylko w takim wypadku, gdy pozew dotyczy niewykonania lub nienależytego wykonania takiej następczej umowy, m.in. w zakresie zwrotu dokonanych świadczeń, o czym już wyżej wspomniano, może on zostać wytoczony również przed sąd miejsca wykonania umowy.
Postanowienie SN z dnia 21 lutego 1983 r., II CZ 7/83
Standard: 32001 (pełna treść orzeczenia)