Przesłanki stwierdzenia nieważności uchwały organu gminy (art. 91 ust. 1 u.s.g.)

Na gruncie art. 91 ust. 1 u.s.g. przesłanką stwierdzenia nieważności uchwały organu gminy jest istotna sprzeczność tej uchwały z prawem. O stwierdzeniu nieważności uchwały można mówić tylko wtedy, gdy uchwała pozostaje w wyraźnej sprzeczności z określonymi przepisami prawa i gdy wynika to wprost z treści tego przepisu, bądź w przypadku braku stosownej normy prawnej do podjęcia uchwały, gdyż podstawy takiej nie można domniemywać. Istotne jest też przy tym to, że sprzeczność z prawem stanowiąca przesłankę nieważności z art. 91 ust. 1 u.s.g. jest pojęciem nieostrym. Z tych względów powołanie się na nią wymaga wykazania, że sprzeczność z prawem jest oczywista i bezpośrednia. Do istotnego naruszenia prawa zalicza się naruszenie przez organ gminy podejmujący uchwałę przepisów o właściwości, podjęcie takiego aktu bez podstawy prawnej, wadliwe zastosowanie normy prawnej będącej podstawą prawną podjęcia aktu, jak również naruszenie przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwały.

Wyrok WSA z dnia 6 października 2021 r., II SA/Gl 794/21

Standard: 85474 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z treścią przywołanego już przepisu art. 91 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym, o tym czy stwierdza się nieważność zaskarżonego aktu organu jednostki samorządu terytorialnego, czy też ogranicza się do stwierdzenia, że został wydany z naruszeniem prawa, przesądza waga stwierdzonego naruszenia. Powołana ustawa o samorządzie gminnym wyróżnia więc dwie kategorie wad uchwał lub zarządzeń organów gminy, a mianowicie istotne naruszenia prawa i naruszenia nieistotne, nie określając jednak rodzaju naruszenia prawa, które należy zaliczyć do określonej kategorii wad. Tak więc badając czy organ stanowiący gminy nie dopuścił się uchybień skutkujących nieważnością uchwały sąd obowiązany jest oprzeć się na konstytucyjnej zasadzie praworządności, która wiąże wszystkie organy administracji publicznej, w tym organy samorządu terytorialnego. Zgodnie z art. 7 Konstytucji organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Działanie na podstawie i w granicach prawa to działanie organu, który na podstawie przepisu prawa jest właściwy, a jego działanie znajduje oparcie w przepisach prawa. W orzecznictwie sądowoadministracyjnym przyjmuje się, że naruszenie prawa, skutkujące stwierdzeniem nieważności, przejawia się podjęciem uchwały przez niewłaściwy organ, brakiem podstawy do podjęcia uchwały określonej treści, błędnym zastosowaniem przepisu prawnego będącego podstawą podjęcia uchwały, czy naruszeniem procedury podjęcia uchwały.

Wyrok WSA z dnia 15 stycznia 2015 r., II SA/Go 878/14

Standard: 85477 (pełna treść orzeczenia)