Konsekwencje zakwalifikowania dłużnika alimentacyjnego w ostatecznej decyzji za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych (art. 5 ust. 3b u.p.o.u.a.)

Ustalenia dokonywane w toku postępowania poprzedzającego wydanie decyzji o uznaniu dłużnika za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych mają doniosłe znaczenie. Prowadzą bowiem nie tylko do zakwalifikowania dłużnika alimentacyjnego do określonej kategorii dłużników, ale powodują dalsze, poważne konsekwencje. Sformułowanie zawarte w art. 5 ust. 3b ustawy alimentacyjnej "jeżeli decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych stanie się ostateczna, organ właściwy dłużnika kieruje wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego oraz składa wniosek o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 § Kodeksu karnego", jak też sformułowanie zawarte w art. 5 ust. 5 ustawy "starosta wydaje decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy", nie pozostawiają organom żadnego luzu decyzyjnego, nakazując określone w ustawie działania. Ewentualna kontrola takiej decyzji sprawowana przez sąd administracyjny ogranicza się zatem już tylko do zbadania prawidłowości przeprowadzonej procedury zmierzającej do odjęcia dłużnikowi alimentacyjnemu prawa jazdy (zob. uz. wyroku TK z 22 września 2009 r., P 46/07; wyrok WSA w Gliwicach z 27 września 2016 r., IV SA/Gl 222/16).

Tym samym, postępowanie w sprawie uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań musi zostać przeprowadzone przez organ z dużą starannością w celu ustalenia każdej z niezbędnych dla takiego rozstrzygnięcia sprawy pozytywnych przesłanek o jakich mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1 – 3 u.p.o.u.a. oraz sprawdzenia, czy nie wystąpiła przesłanka negatywna opisana w art. 5 ust. 3a u.p.o.u.a.

Wyrok NSA z dnia 21 października 2021 r., II SA/Ol 623/21

Standard: 84574 (pełna treść orzeczenia)