Prawo do informacji dotyczących oskarżenia (art. 6 D. 2012/13)

Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy 2012/13 zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia, aby osoby podejrzane lub oskarżone były niezwłocznie i wystarczająco szczegółowo informowane o czynie zabronionym, o którego popełnienie są podejrzane lub oskarżone. W art. 6 ust. 3 tej dyrektywy uściślono, że zapewnia się, by najpóźniej w chwili przekazania podstawy oskarżenia do oceny właściwego sądu krajowego przedstawiono szczegółowe informacje na temat oskarżenia, w tym rodzaju przestępstwa i jego kwalifikacji prawnej, jak również charakteru udziału osoby oskarżonej.

W każdym wypadku, niezależnie od chwili przekazania szczegółowych informacji na temat oskarżenia, zgodnie ze wspomnianym art. 6 ust. 3 oskarżonemu i jego obrońcy należy w szczególności, z poszanowaniem zasad kontradyktoryjności i równości broni, wyznaczyć termin wystarczający do zapoznania się z tymi informacjami i umożliwienia im skutecznego przygotowania obrony, przedstawienia ewentualnych uwag oraz, w razie potrzeby, złożenia wszelkich wniosków, w tym wniosków dowodowych, które mają oni prawo wnieść na podstawie prawa krajowego [zob. podobnie wyroki: z dnia 5 czerwca 2018 r., Kolev i in., C-612/15; a także z dnia 21 października 2021 r., C-282/20].

Przekazanie osobie oskarżonej szczegółowych informacji na temat oskarżenia, w tym rodzaju i kwalifikacji prawnej przestępstwa, we właściwym czasie, w momencie, który umożliwi jej skuteczne przygotowanie obrony, jest niezbędne do tego, aby umożliwić tej osobie zrozumienie zarzucanych jej czynów, odpowiednie zorganizowanie obrony, a także, w stosownym wypadku, zakwestionowanie jej winy poprzez wykazanie braku jednego lub kilku elementów składających się na stwierdzone przestępstwo lub podjęcie decyzji o uznaniu jej winy w sposób dobrowolny i z pełną znajomością zarzucanych jej czynów, a także skutków prawnych związanych z tym wyborem [zob. analogicznie wyrok z dnia 9 listopada 2023 r., C-175/22).

Wyrok TSUE z dnia 28 listopada 2024 r., C-398/23

Standard: 84430 (pełna treść orzeczenia)

W art. 6 dyrektywy 2012/13 zdefiniowano zasady odnoszące się do prawa do informacji dotyczących oskarżenia (zob. podobnie wyrok z dnia 13 czerwca 2019 r., Moro, C-646/17).

Zasady te mają na celu, jak potwierdzają to motywy 27–29 dyrektywy 2012/13, zapewnienie rzetelności postępowania i umożliwienie skutecznego wykonywania prawa do obrony (zob. podobnie wyrok z dnia 5 czerwca 2018 r., Kolev i in., C-612/15).

Cel ten wymaga w szczególności, aby osoba oskarżona otrzymała w odpowiednim czasie szczegółowe informacje na temat oskarżenia, w tym o rodzaju i kwalifikacji prawnej przestępstwa, w czasie umożliwiającym jej skuteczne przygotowanie obrony, jak przewiduje art. 6 ust. 3 tej dyrektywy (zob. podobnie wyrok z dnia 5 czerwca 2018 r., Kolev i in., C‑612/15).

Wspomniany cel oraz prawidłowy przebieg postępowania wymagają, by oskarżony lub jego obrońca został dokładnie poinformowany o przyjętych czynach oraz o ich kwalifikacji prawnej, tak aby móc w użyteczny sposób uczestniczyć w rozprawach dotyczących zasadności oskarżenia, z poszanowaniem zasady kontradyktoryjności i równości broni, tak aby móc skutecznie przedstawić swoje stanowisko (zob. podobnie wyrok z dnia 5 czerwca 2018 r., Kolev i in., C‑612/15).

Wyrok TSUE z dnia 9 listopada 2023 r., C-175/22

Standard: 84358 (pełna treść orzeczenia)

Wykładni art. 6 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/13/UE z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym należy dokonywać w ten sposób, że:

– nie stoi on na przeszkodzie uregulowaniu państwa członkowskiego, na podstawie którego termin dwóch tygodni na wniesienie sprzeciwu od wyroku nakazowego, którym wobec danej osoby orzeczono zakaz prowadzenia pojazdów, rozpoczyna bieg od doręczenia go pełnomocnikowi tej osoby, jeżeli osoba ta dowiedziała się o tym wyroku nakazowym, dysponuje rzeczywiście terminem dwóch tygodni na wniesienie sprzeciwu od tego wyroku nakazowego, w stosownym wypadku w następstwie lub w ramach procedury przywrócenia terminu

– bez obowiązku wykazania, że podjęła konieczne działania, by zasięgnąć u swego pełnomocnika informacji o istnieniu rzeczonego wyroku nakazowego – oraz jeżeli jego skutki są w trakcie tego terminu zawieszone; – stoi on na przeszkodzie uregulowaniu państwa członkowskiego, na podstawie którego osoba mająca miejsce zamieszkania w innym państwie członkowskim naraża się na sankcję karną, jeżeli nie przestrzega wyroku nakazowego orzekającego wobec niej karę zakazu prowadzenia pojazdów od dnia, w którym ten wyrok nakazowy uzyskał powagę rzeczy osądzonej, nawet gdy osoba ta nie wiedziała o istnieniu takiego wyroku nakazowego w dniu, w którym naruszyła wynikający z niego zakaz prowadzenia pojazdów.

Wyrok TSUE z dnia 14 maja 2020 r., C-615/18

Standard: 84432 (pełna treść orzeczenia)