Zastosowanie dyrektyw 2010/64 w postępowaniu nakazowym (art. 3 D. 2010/64)

Art. 3 ust. 2 tej dyrektywy 2010/64 zalicza do „istotnych dokumentów” wszelkie orzeczenia o pozbawieniu danej osoby wolności, każdy zarzut lub akt oskarżenia oraz każdy wyrok.

Wyrok nakazowy stanowi zarówno akt oskarżenia, jak i wyrok w rozumieniu art. 3 ust. 2 dyrektywy 2010/64.

W przypadku, gdy wyrok nakazowy, taki jak będący przedmiotem postępowania głównego, jest kierowany wyłącznie w języku danego postępowania do osoby, która nie włada nawet tym językiem, to osoba ta nie jest w stanie zrozumieć, co jej się zarzuca, a zatem nie może skutecznie wykonywać swego prawa do obrony, jeśli nie skorzysta z tłumaczenia wyroku nakazowego na język, który rozumie.

Wyrok TSUE z dnia 12 października 2017 r., C-278/16

Standard: 84349 (pełna treść orzeczenia)

Przewidziane w art. 3 dyrektywy 2010/64 prawo do tłumaczenia, ma na celu – jak wynika ust. 4 tego artykułu – „umożliwieni[e] zrozumienia przez podejrzanych lub oskarżonych zarzutów i dowodów przeciwko nim”.  Z tego wynika, że przewidziane w art. 3 ust. 1 i 2 dyrektywy 2010/64 prawo do tłumaczenia nie obejmuje co do zasady tłumaczenia pisemnego na język postępowania dokumentu takiego jak sprzeciw od wyroku nakazowego, sporządzonego przez zainteresowanego w języku, którym włada, lecz który nie jest językiem postępowania. 

Dyrektywa 2010/64 ustanawia jedynie minimalne zasady, pozostawiając państwom członkowskim zgodnie ze swym motywem 32 możliwość rozszerzenia praw określonych w niniejszej dyrektywie w celu zapewnienia wyższego poziomu ochrony również w sytuacjach nieprzewidzianych wyraźnie w niniejszej dyrektywie. 

Art. 3 ust. 3 dyrektywy 2010/64 wyraźnie pozwala właściwym władzom na podjęcie w każdym konkretnym przypadku decyzji, czy dokumenty inne aniżeli te przewidziane w art. 3 ust. 1 i 2 owej dyrektywy są istotne w rozumieniu tego przepisu.  Do sądu odsyłającego należy zatem ustalenie – przy uwzględnieniu w szczególności charakterystyki postępowania prowadzącego do wydania wyroku nakazowego w postępowaniu głównym oraz charakterystyki zawisłej przed owym sądem sprawy – czy sprzeciw wniesiony na piśmie od wyroku nakazowego należy uznać za dokument istotny, którego tłumaczenie jest niezbędne.

Z całokształtu powyższych rozważań wynika, że na pytanie pierwsze należy odpowiedzieć, iż art. 1–3 dyrektywy 2010/64 należy interpretować w ten sposób, że przepisy te nie stoją na przeszkodzie uregulowaniu prawa krajowego takiemu jak stanowiące przedmiot postępowania głównego, które w ramach postępowania karnego nie pozwala osobie, wobec której został wydany wyrok nakazowy, na wniesienie środka zaskarżenia od tego orzeczenia na piśmie w języku innym aniżeli język postępowania, nawet jeśli osoba ta nie włada tym ostatnim językiem, chyba że właściwe władze uznają – zgodnie z art. 3 ust. 3 owej dyrektywy – że w kontekście danego postępowania i okoliczności danej sprawy sprzeciw ten stanowi dokument istotny.

Wyrok TSUE z dnia 15 października 2015 r., C-216/14

Standard: 84351 (pełna treść orzeczenia)