Czasowy zakres obowiązywania dyrektywy; początkowy i końcowy moment obowiązywania (art. 1 ust. 2 D. 2010/64)

Zgodnie z art. 1 ust. 2 dyrektywy 2010/64 i art. 2 ust. 1 dyrektywy 2012/13 przyznane w nich prawa mają zastosowanie do osób od momentu, w którym zostały one poinformowane przez właściwe organy państwa członkowskiego, że są podejrzane lub oskarżone o popełnienie przestępstwa, do czasu zakończenia postępowania karnego, przez co rozumie się ostateczne ustalenie, czy podejrzany lub oskarżony popełnił zarzucane mu przestępstwo, w tym w stosownych przypadkach wydanie wyroku skazującego i orzeczenia w przedmiocie ewentualnego odwołania.

Z powyższych przepisów wynika, że wspomniane dyrektywy mają w postępowaniach karnych zastosowanie w zakresie, w jakim postępowania te mają na celu ustalenie, czy podejrzany lub oskarżony popełnił przestępstwo [zob. podobnie wyrok z dnia 16 grudnia 2021 r., AB i in. (Odwołanie amnestii), C-203/20].

Postępowania, których przedmiotem nie jest ustalenie odpowiedzialności karnej danej osoby, takie jak procedura o charakterze prawodawczym dotycząca odwołania amnestii lub postępowanie sądowe mające za przedmiot kontrolę zgodności tego odwołania z konstytucją krajową, nie są objęte zakresem stosowania dyrektywy 2012/13 [zob. podobnie wyrok z dnia 16 grudnia 2021 r., AB i in. (Odwołanie amnestii), C-203/20].

Również postępowanie szczególne, takie jak postępowanie, którego przedmiotem jest uznanie prawomocnego wyroku sądu wydanego przez sąd innego państwa członkowskiego, którego tłumaczenie zgodnie z art. 3 dyrektywy 2010/64 dana osoba już uzyskała, nie jest objęte zakresem stosowania tej dyrektywy, ponieważ, po pierwsze, postępowanie to jest z definicji przeprowadzane po ostatecznym ustaleniu, czy osoba podejrzana lub oskarżona popełniła zarzucane jej przestępstwo, i w stosownym przypadku po jej skazaniu, po drugie zaś, ponowne tłumaczenie orzeczenia sądowego nie jest konieczne dla zapewnienia zainteresowanej osobie prawa do obrony lub prawa do skutecznej ochrony sądowej, a zatem nie jest ono uzasadnione w świetle celów omawianej dyrektywy (zob. podobnie wyrok z dnia 9 czerwca 2016 r., Balogh, C-25/15).

Zastosowanie dyrektyw 2010/64 i 2012/13 w odniesieniu do czynności procesowych w przedmiocie ewentualnego uchylenia zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec osoby, która nie była w stanie zrozumieć istotnych dokumentów sporządzonych w toku postępowania karnego, jest konieczne w świetle celu tych dyrektyw, którym jest zapewnienie przestrzegania prawa do rzetelnego procesu, o którym mowa w art. 47 Karty, oraz poszanowania prawa do obrony, zagwarantowanego w art. 48 ust. 2 Karty, a tym samym wzmocnienie wzajemnego zaufania systemów wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych państw członkowskich w celu zwiększenia skuteczności współpracy sądowej w tej dziedzinie.

Wyrok TSUE z dnia 1 sierpnia 2022 r., C-242/22

Standard: 84341 (pełna treść orzeczenia)