Niedopuszczalność ograniczenia lub uchylenia odpowiedzialności w stosunku do pasażerów (art. 15 rozp. 261/2004)

Artykuł 15 rozporządzenia nr 261/2004 należy interpretować w ten sposób, że: stoi on na przeszkodzie zawarciu w umowie przewozu warunku zakazującego przeniesienia praw przysługujących pasażerowi linii lotniczych wobec obsługującego przewoźnika lotniczego na mocy przepisów tego rozporządzenia.

Za niedopuszczalne w rozumieniu art. 15 rozporządzenia nr 261/2004 należy uznać nie tylko wyłączenia lub ograniczenia, które dotyczą bezpośrednio tego prawa jako takiego, lecz również te, które ograniczają na niekorzyść tych pasażerów sposób korzystania z tego prawa w stosunku do mających zastosowanie przepisów prawnych.

Wyrok TSUE z dnia 29 lutego 2024 r., C-11/23

Standard: 83746 (pełna treść orzeczenia)

Art. 15 rozporządzenie nr 261/2004 należy interpretować w ten sposób, iż stoi on na przeszkodzie klauzuli zawartej w ogólnych i wcześniej opublikowanych warunkach wykonywania lub świadczenia usług przewoźnika lotniczego, która ogranicza lub wyklucza jego odpowiedzialność w przypadku odmowy przyjęcia na pokład pasażera z przyczyn związanych z niewłaściwymi dokumentami podróży, pozbawiając w ten sposób owego pasażera ewentualnego prawa do odszkodowania.

Artykuł 15 rozporządzenia nr 261/2004, zatytułowany „Niedopuszczalność wyłączeń”, stanowi w ust. 1, że nie można ograniczyć ani uchylić się od odpowiedzialności w stosunku do pasażerów wynikającej z tego rozporządzenia, szczególnie w drodze klauzuli wyłączającej lub ograniczającej zawartej w umowie przewozu. Artykuł 15 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia wskazuje z kolei, że jeżeli pomimo tego wspomniana klauzula wyłączająca lub ograniczająca odpowiedzialność została zastosowana wobec pasażera lub gdy pasażer nie został prawidłowo poinformowany o swoich prawach, skutkiem czego zgodził się na odszkodowanie niższe od przewidzianego w niniejszym rozporządzeniu, jest on uprawniony do podjęcia niezbędnych kroków przed sądami lub właściwymi organami w celu uzyskania odszkodowania uzupełniającego.

Z uwagi na użycie w art. 15 ust. 1 rozporządzenia nr 261/2004 przysłówka „w szczególności” i mając na względzie leżący u podstaw tego przepisu i rozporządzenia cel zapewnienia wysokiego poziomu ochrony pasażerów lotniczych, należy uznać, iż niedopuszczalne są nie tylko wyłączenia zawarte w umowie przewozu, do której przystąpił pasażer, stanowiącej akt o charakterze dwustronnym, ale również wyłączenia zawarte w innych dokumentach, o charakterze jednostronnym, pochodzące od przewoźnika, na które mógłby się on powołać wobec danych pasażerów.

Wyrok TSUE z dnia 30 kwietnia 2020 r., C-584/18

Standard: 83743 (pełna treść orzeczenia)