Porozumienie (konsens) co do prorogacji lub derogacji jurysdykcji krajowej (art. 25 rozp. nr 1215/2012)

Mimo że art. 25 Rozporządzenia nie odnosi się wprost do zagadnienia dojścia umowy jurysdykcyjnej do skutku (konsensu), to zawarte w nim samodzielne wymagania dotyczące formy umowy pośrednio dotyczą także konsensu, a ich dochowanie co do zasady przesądza, że doszło do zawarcia umowy. To, czy umowa jurysdykcyjna doszła do skutku, oceniane jest zatem co do zasady autonomicznie, na płaszczyźnie prawa unijnego, bez potrzeby sięgania do właściwego prawa krajowego (lex causae) (por. postanowienie SN z 26 października 2005 r., I CK 263/05). Vice versa, niedochowanie formalnych wymagań określonych w art. 25 Rozporządzenia czyni bezprzedmiotowym kwestię istnienia konsensu między stronami.

Postanowienie SN z dnia 22 lutego 2023 r., II CSKP 756/22

Standard: 80034 (pełna treść orzeczenia)

Konieczności rzeczywistej zgody stron na zawarcie umowy nie można rozumieć w ten sposób, aby sąd państwa członkowskiego - niezależnie od weryfikacji dochowania wymagań co do formy umowy - był obowiązany każdorazowo dociekać, czy strona kwestionująca umowę miała w istocie wolę jej zawarcia, stosując w tym zakresie normy prawa krajowego. Istnienie tej zgody należy postrzegać przez pryzmat ustanowionych w rozporządzeniu nr 1215/2012 warunków formalnych z tym skutkiem, że jeżeli są one spełnione - co dotyczy nie tylko formy pisemnej i ustnej potwierdzonej na piśmie - lecz także elastyczniejszych form uregulowanych w art. 25 ust. 1 lit. b i c rozporządzenia nr 1215/2012 (por. postanowienie SN z dnia 26 października 2005 r., I CK 263/05). Na trafność tego stanowiska, jak wyjaśniono już w orzecznictwie, nie rzutuje zawarte w art. 25 ust. 1 zdanie pierwsze in fine rozporządzenia nr 1215/2012 odesłanie do prawa krajowego (lex fori prorogati) w zakresie materialnej ważności umowy (por. postanowienie SN z dnia 23 marca 2018 r., I CSK 363/17).

Postanowienie SN z dnia 5 października 2018 r., I CSK 611/17

Standard: 81208 (pełna treść orzeczenia)