Przepisy wymuszające; stosowanie prawa polskiego w przypadku wskazania prawa obcego

W literaturze przedmiotu przyjmuje się, że przepis art. 8 ust. 1 odnosi się, po pierwsze, tylko do polskich przepisów imperatywnych mających pierwszeństwo zastosowania przed "normalnie" właściwym prawem obcym. Po drugie, dotyczy on tylko tych polskich przepisów imperatywnych, z których treści lub celów, czyli z ich wykładni semantycznej lub teleologicznej, wynika, że regulują one podlegający ocenie stosunek prawny bez względu na to, jakiemu prawu on podlega. Zastrzega się, iż zakwalifikowanie polskich przepisów imperatywnych do kategorii przepisów nadrzędnych (wymuszających swoje zastosowanie) nie powinno być dokonywane zbyt pochopnie. Artykuł 8 ust. 1 wymaga bowiem stanowczo, aby kwalifikacja taka wynikała w sposób niewątpliwy z treści lub celów odnośnych przepisów (J. Poczobut (red.), Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz; publ.: WKP 2017 – LEX).

Wyrok NSA z dnia 10 października 2023 r., III FSK 2739/21

Standard: 80433 (pełna treść orzeczenia)

Przepis art. 8 ust. 1 odnosi się, po pierwsze, tylko do polskich przepisów imperatywnych mających pierwszeństwo zastosowania przed "normalnie" właściwym prawem obcym. Po drugie, dotyczy on tylko tych polskich przepisów imperatywnych, z których treści lub celów, czyli z ich wykładni semantycznej lub teleologicznej, wynika, że regulują one podlegający ocenie stosunek prawny bez względu na to, jakiemu prawu on podlega.

Zakwalifikowanie polskich przepisów imperatywnych do kategorii przepisów nadrzędnych (wymuszających swoje zastosowanie) nie powinno być dokonywane zbyt pochopnie.

Artykuł 8 ust. 1 wymaga bowiem stanowczo, aby kwalifikacja taka wynikała w sposób niewątpliwy z treści lub celów odnośnych przepisów (J. Poczobut (red.), Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz; publ.: WKP 2017 – LEX). Naczelny Sąd Administracyjny orzekający w niniejszej sprawie stanowisko to podziela.

Wyrok NSA z dnia 10 października 2023 r., III FSK 2767/21

Standard: 79516 (pełna treść orzeczenia)