Zasada "konsumpcji" czynu z art. 160 k.k. w razie usiłowania lub dokonania przestępstwa umyślnego przestępstw przeciwko życiu lub zdrowiu

Dublowanie przepisów, z których każdy zawierał znamię realnego zagrożenia pozbawienia życia pokrzywdzonej w wyniku ugodzenia jej nożem przez oskarżonego, było zbędne. Art. 156 § 1 pkt 2 k.p.k. stanowi wystarczającą podstawę prawną czynu, oddaje bowiem w pełni działanie oskarżonego.

Wyrok SA w Warszawie z dnia 8 listopada 2021 r., II AKa 174/21

Standard: 75986 (pełna treść orzeczenia)

Zgodnie z zasadą "konsumpcji" w przypadku usiłowania lub dokonania któregokolwiek z umyślnych przestępstw skierowanych przeciwko życiu lub zdrowiu wykluczona jest jednoczesna kwalifikacja tych czynów z art. 160 kk, gdyż zamiar i skutek dalej idący „pochłania" zamiar i skutek o mniejszym stopniu społecznej szkodliwości. Jeżeli niebezpieczeństwo jest spowodowane umyślnie (art. 160 § 1 lub 2 k.k.), a śmierć lub uszczerbek na zdrowiu - nieumyślnie (art. 155 albo 156 § 2), zachodzi kumulatywny zbieg przepisów ustawy (art. 11 § 2 k.k.). W pozostałych możliwych wariantach ma miejsce pozorny zbieg przepisów ustawy, oparty na zasadzie lex consumens derogat legi consumptae, co znaczy, że 160 kk zostaje pochłonięty przez inny przepis. Dotyczy to układów: umyślne - umyślne, nieumyślne - nieumyślne.

Na takiej samej zasadzie skutki z art. 157 §1 kk zostały pochłonięte w ocenie prawnej przez poważniejsze następstwa z art. 156 § 1 pkt 2 kk. Oskarżony skutki swego działania przewidywał, bo nie sposób przyjąć, iż nie miał świadomości tego, że uderzenie w twarz ręką z trzymaną tam szklanką może spowodować poważne obrażenia twarzy, jej zeszpecenie czy np. utratę wzroku na jedno oko . W tym zakresie – utrata widzenia na jedno oko - ewentualnie mógłby mieć zastosowanie art. 160 kk, ale nie wtedy, gdy za pozostałe skutki oskarżony odpowiada umyślnie, zwłaszcza za trwałe i istotne zeszpecenie. Zatem nie ma podstaw do ujmowania w kwalifikacji prawnej czynu także art. 160 § 1 kk, odnoszącego się do narażenia na niebezpieczeństwo utraty widzenia na jedno oko.

Wyrok SA w Szczecinie z dnia 5 grudnia 2019 r., II AKa 235/19

Standard: 75982 (pełna treść orzeczenia)