Odpowiedzialność Skarbu Państwa i prokuratora z tytułu udzielanych informacji mediom (art. 12 § 4 Pr.prok.)

W świetle art. 12 § 4 ustawy – Prawo o prokuraturze odpowiedzialność za wszelkie roszczenia powstałe w związku z czynnościami m.in. kierowników jednostek organizacyjnych prokuratury, którzy mogą przekazać mediom (osobiście bądź upoważniając innego prokuratora) informacje z toczącego się postępowania przygotowawczego lub dotyczące działalności prokuratury, z wyłączeniem informacji niejawnych, mając na uwadze ważny interes publiczny, ponosi Skarb Państwa.

Odpowiedzialność Skarbu Państwa obejmuje również obowiązek złożenia oświadczenia o odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie oraz obowiązek zapłacenia sumy na wskazany cel społeczny. Przepis ten ma na celu ochronę prokuratorów jako funkcjonariuszy publicznych przed odpowiedzialnością cywilną, w tym w zakresie ochrony dóbr osobistych, ze strony osób trzecich. Nie można jednak uznać, że na podstawie art. 12 § 4 ustawy – Prawo o prokuraturze, następuje zwolnienie z odpowiedzialności prokuratora także za informacje, które nie są przekazywane w ramach i w związku z prowadzonymi czynnościami, lecz (jak twierdzi w rozpoznawanej sprawie pozwany) w rozmowie prywatnej (co wykluczył w niniejszej sprawie Sąd ad quem). Ponadto przepis ten nie obejmuje jednak również zachowania, które stanowi przekazywanie informacji nie z toczącego się postępowania przygotowawczego lub dotyczących działalności prokuratury, lecz udzielania informacji nieprawdziwych i jako takie godzących w sferę dóbr osobistych osób trzecich. Ustalenie zatem, iż doszło do naruszenia dobra osobistego przez podanie informacji nieprawdziwej może – we wskazanym powyżej zakresie – prowadzić do wniosku, iż art. 12 § 4 ustawy – Prawo o prokuraturze nie znajduje zastosowania nawet wówczas, gdy informacje zostały przekazane w związku z czynnościami, o których przepis ten stanowi. Tego rodzaju eksces polegający na działaniu poza granicami kompetencji związanych z pełnioną funkcją na stanowisku funkcjonariusza publicznego nie może wykluczać odpowiedzialności z powołaniem na wskazany przepis ustawy. Działanie w ramach obowiązującego porządku prawnego skutkujące wyłączeniem bezprawności, o której mowa w art. 24 § 1 k.c., w zakresie zachowania stanowiącego oceny innych osób (a tym bardziej przekazywania informacji o tych osobach przez funkcjonariusza publicznego) powinno być rzeczowe, obiektywne i ostrożne oraz w zakresie wyrażanych ocen nie może wykraczać poza niezbędną dla określonych prawem celów potrzebę. Użyte sformułowania powinny mieć odpowiednią formę i nie mogą poniżać godności osobistej ocenianej osoby (wyrok SN z 21 listopada 2007 r., I BP 26/07).

Wyrok SN z dnia 17 lutego 2023 r., II CSKP 580/22

Standard: 73870 (pełna treść orzeczenia)