Odstąpienie od umowy o dzieło

W świetle art. 491 § 2 k.c. dopuszczalne jest odstąpienie częściowe od umowy o dzieło, jeżeli charakter prawny świadczenia przyjmującego zamówienie pozwala na przyjęcie, że zobowiązanie spełnia warunki określone w art. 379 § 2 k.c., albo przedmiot świadczenia jest podzielny i świadczenie może podlegać podziałowi poprzez częściowe spełnienie w czasie, a przez spełnienie świadczenia w częściach nie zmieni się wartość zobowiązania jako całości.

Artykuł 491 § 2 zd. 1 k.c. odnosi się do sytuacji wielości dłużników i wierzycieli, a zatem zachodzi pytanie, czy art. 491 § 2 k.c. odnosi się wyłącznie do zobowiązań ze świadczeniem podzielnym, o którym mowa w art. 379 § 2 k.c. Przyjąć należy, że skoro odwołuje się on do pojęcia świadczenia podzielnego, można się odwołać do wykładni art. 379 § 2 k.c. ale dopuszczalne są pewne modyfikacje. Aczkolwiek istnieje spór co do wykładni pojęcia świadczenia podzielnego w rozumieniu art. 491 § 2 k.c., w doktrynie prezentowany jest również pogląd, że jest w nim mowa nie tylko o zobowiązaniach podzielnych, o jakich stanowi art. 379 § 2 k.c., ale także o świadczeniach podlegających podziałowi ze względu na ich częściowe spełnienie w czasie, a zatem podzielnych pod względem czasu. Jako przykład podaje się umowę o roboty budowlane argumentując, że w wypadku częściowego jej wykonania, zezwolenie wierzycielowi na odstąpienie od całości umowy byłoby zbyt drastyczną konsekwencją zwłoki, a nadto wskazuje się na brak takiego ograniczenia w pozostałych przepisach dotyczących odstąpienia od umowy (art. 493 § 2 i 495 § 2 k.c.).

Wyrok SN z dnia 13 marca 2013 r., IV CSK 508/12

Standard: 86684 (pełna treść orzeczenia)

Przepisy dotyczące umów o dzieło zawierają szczególne (a więc mające pierwszeństwo przed  art. 491 § 1 i art. 494 k.c.) unormowania dotyczące odstąpienia. W art. 635 kc przewidziano uprawnienie zamawiającego do odstąpienia od umowy przed terminem wykonania jeżeli ten termin jest zagrożony. Następstwem wadliwego wykonywania dzieła jest prawo do odstąpienia poprzedzone wyznaczeniem dodatkowego terminu lub powierzenie dalszego wykonywania innej osobie. Wreszcie prawo to przysługuje w razie wadliwego wykonania dzieła (art. 637 § 2 kc) lub odstąpienie bez podania przyczyny ale za zapłatą umówionego wynagrodzenia (art. 644 kc).

Wyrok SN z dnia 19 grudnia 1996 r., II CKU 50/96

Standard: 71963 (pełna treść orzeczenia)