Współuczestnictwo konieczne w procesie o ustalenie nieważności umowy spółki z o.o.

W procesie o ustalenie nieważności umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością toczącym się z powództwa wspólnika przeciwko tej spółce istnieje po stronie pozwanej współuczestnictwo konieczne pozostałych wspólników (art. 72 § 2 k.p.c.).

bierne współuczestnictwo konieczne w procesie o ustalenie nieważności umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością obejmuje wszystkich wspólników. Powód może mieć jednak interes prawny w ustaleniu nieważności takiej umowy w stosunku do spółki, a względy celowości wręcz wskazują na potrzebę wytoczenia również przeciw niej takiego powództwa. O ile jednak w razie pozwania tylko spółki Sąd obowiązany jest wezwać stronę powodową do takiego oznaczenia osób niebiorących udziału, aby ich wezwanie było możliwe, a następnie dokonać wezwania wspólników niezapozwanych dotychczas (art. 195 k.p.c.), to w razie pozwania wszystkich wspólników przez powoda przekształcenie podmiotowe polegające na wciągnięciu do procesu w charakterze pozwanego, również spółki, może nastąpić na podstawie art. 194 § 3 k.p.c.

Współuczestnictwo bierne w procesie o ustalenie nieważności umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ma zatem charakter ułomny i wymaga, aby oprócz pozwanej spółki w procesie brali, jako pozwani, udział pozostali wspólnicy - o ile nie przystąpią wcześniej do strony powodowej, natomiast nie jest konieczny udział spółki w razie uprzedniego pozwania wspólników. Sytuacja procesowa jest analogiczna jak w procesie poszkodowanego przeciwko sprawcy szkody ubezpieczonego od odpowiedzialności cywilnej (uchwała SN z dnia 7 lipca 1971 r., III CZP 31/71), z tą różnicą, że tu współuczestnictwo nie wynika z ustawy, lecz z istoty konkretnego stosunku prawnego.

Uchwała SN z dnia 17 czerwca 1993 r., III CZP 71/93

Standard: 70397 (pełna treść orzeczenia)