Znaczenie ewidencji i rejestrów gruntów przy rozgraniczeniu nieruchomości według stanu prawnego
Rozgraniczenie nieruchomości według stanu prawnego (art. 153 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Sąd nie może kierować się jedynie danymi wynikającymi z ewidencji gruntów, ponieważ stan wynikający z tej ewidencji nie zawsze pokrywa się ze stanem prawnym w rozumieniu art. 153 k.c. (patrz: postanowienie SN z 21 maja 1998r., III CKN 475/97).
Postanowienie SO w Sierdzu z dnia 20 września 2017 r., I Ca 269/17
Standard: 69933 (pełna treść orzeczenia)
Organy administracji publicznej, dokonując aktualizacji zapisów ewidencyjnych, nie posiadają kompetencji do rozstrzygania sporów prawnych. Przyjmuje się, że przez zmiany w ewidencji nie można doprowadzić do modyfikacji, czy ustalania spornego stanu prawnego nieruchomości, ale dopiero zmiana lub ustalenie tego stanu w innym przewidzianym przez prawo trybie, np. w postępowaniu cywilnym przed sądem powszechnym, powinna znaleźć odzwierciedlenie w ewidencji gruntów i budynków.
Prowadząc ewidencje gruntów i budynków, organy administracji publicznej, rejestrują jedynie stany prawne w oparciu o określone dokumenty i nie mogą samodzielnie rozstrzygać w kwestii uprawnień objętych tymi dokumentami. Ewidencja jest tylko zbiorem informacji, rejestr ewidencji jest wyłącznie odzwierciedleniem danych wynikających z przedłożonych organowi dokumentów (zob. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 14 maja 2013 r., III SA/Gd 732/12).
Sąd podkreśla, że w świetle przepisów p.g.i.k. oraz rozporządzenia, istota prowadzenia ewidencji gruntów i budynków sprowadza się do ciągłej aktualizacji w operacie ewidencyjnym zbioru informacji podmiotowych i przedmiotowych, i to zasadniczo na podstawie dokumentów powstałych poza postępowaniem ewidencyjnym. Aktualizacja operatu następuje poprzez wprowadzanie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych. Przepisy Rozporządzenia posługują się pojęciem - aktualizacji ewidencji. Dlatego dokonywanie zmian w ewidencji poprzez korygowanie błędów lub pomyłek nie jest wyłączone (zob. wyrok WSA w Lublinie z dnia 15 maja 2012 r., III SA/Lu 86/12).
Uprawnione zatem będzie stwierdzenie, że w ramach obowiązku "aktualizacji" ewidencji możliwe jest nie tylko wprowadzenie aktualnych danych do operatu, lecz także usunięcie lub sprostowanie wadliwie dokonanego wpisu. Wynika to bezpośrednio z funkcji oraz celu prowadzenia ewidencji (zob. ww. prawomocny wyrok WSA w Gdańsku z dnia 14 maja 2013 r., III SA/Gd 732/12). Sąd zaznacza jednak to, że dalece czymś innym jest usunięcie lub sprostowanie wadliwie dokonanego wpisu, od przywrócenia przebiegu granic i powierzchni działek sprzed odnowy ewidencji gruntów.
Aktualizacja jest procedurą sformalizowaną w zakresie określania dokumentów stanowiących podstawę zmienionego wpisu. Formalny i wtórny charakter tej procedury wyznacza też organowi ściśle granice postępowania - rejestracja i zmiany ewidencyjne mogą być dokonywane tylko w sposób przewidziany w rozporządzeniu. Pochodny zaś charakter informacji znajdujących się w ewidencji w stosunku do źródeł tych informacji (§ 12 ust. 1 pkt 1- 6 rozporządzenia) oznacza, że wszelkie zmiany danych ewidencyjnych powinny mieć charakter bezsporny. Innymi słowy przedmiotem aktualizacji nie mogą być dane, które są sporne. Jeżeli Skarżący uważają, że działka będąca ich własnością powinna cechować się inną (większą) powierzchnią, a co za tym idzie, innymi przebiegiem granic, powinni skierować spór bezpośrednio do sądu powszechnego.
Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 5 czerwca 2014 r., IV SA/Po 82/14
Standard: 19748 (pełna treść orzeczenia)