Ustanowienie służebności mieszkania w sprawie o dział spadku i zniesienie współwłasności bez zgody uczestnika postępowania

Brak zgody na ustanowienie służebności osobistej mieszkania w postępowaniu o dział spadku i zniesienie współwłasności nieruchomości budynkowej - ze strony tego uczestnika postępowania, który nieruchomości tej nie otrzymuje - nie stoi na przeszkodzie ustanowieniu takiej służebności.

Służebności mogą także powstać wbrew woli właściciela nieruchomości obciążonej, a mianowicie w następstwie orzeczenia sądu albo decyzji władzy administracyjnej. Mogą także powstać przez zasiedzenie (tylko służebności gruntowe). W następstwie orzeczenia sądowego ustanowienie służebności osobistej ma miejsce przede wszystkim w postępowaniu o zniesienie współwłasności (art. 212 § 1 w związku z art. 297 k.c.). Poza tym służebność ta może być ustanowiona w każdym przypadku, gdy istnieją ku temu przesłanki, np. w sytuacji unormowanej w art. 146 k.c.

Skoro zatem ustanowienie służebności - także osobistej - może nastąpić nawet wbrew woli właściciela nieruchomości obciążonej, to tym samym brak zgody tego uczestnika postępowania o dział spadku i zniesienie współwłasności nieruchomości, który nieruchomości tej nie otrzymuje, nie stoi na przeszkodzie ustanowieniu takiej służebności (art. 212 § 1 w związku z art. 297 k.c.).

Uchwała SN z dnia 16 lipca 1980 r., III CZP 45/80

Standard: 69782 (pełna treść orzeczenia)