Przeciwdziałanie nadmiernemu formalizmowi w ustaleniu nieważności testamentu notarialnego

Cechę dokumentu urzędowego odbierają testamentowi notarialnemu tylko takie uchybienia formalne, które dotyczą jego istoty i które nie mogą być zastąpione ustaleniami z wykorzystaniem zwykłych środków dowodowych.

Zapatrywaniem, że nieważny jest testament, w którym pominięto którekolwiek z wymagań określonych w art. 92 pr. not. oznacza hołdowanie nadmiernemu formalizmowi, nade wszystko zaś prowadzi do nadania rozstrzygającego znaczenia zapisom mniej istotnym, drugorzędnym albo w okolicznościach konkretnego przypadku pozbawionym merytorycznej treści. 

Nie sposób byłoby, np. uznać za nieważny testament, w którym nie zaznaczono miejsca jego sporządzenia, choć było oczywistością, że nastąpiło to w szpitalu. 

Za powodujące nieważność testamentu notarialnego można uznać takie uchybienia, które sprowadzają wątpliwość co do prawdziwości zdarzeń ujętych w akcie. Do takich uchybień należy zaliczyć nieoznaczenie osoby spadkodawcy, brak wskazania sporządzającego akt notariusza, brak podpisu notariusza względnie spadkodawcy, w tym drugim wypadku bez stwierdzenia przyczyny braku podpisu. 

Postanowienie SN z dnia 15 maja 2003 r., I CKN 367/01

Standard: 69644 (pełna treść orzeczenia)