Negatywne oceny innych uczestników w postępowaniach przed organami władzy publicznej
Naruszenie dóbr osobistych przez bezpodstawne posądzenia i pomówienia; przekroczenie granic obrony w postępowaniu sądowym
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Bezprawność zachowania sprawcy naruszenia dóbr osobistych polega na sprzeczności z szeroko rozumianym porządkiem prawnym, a zatem z normami prawnymi lub regułami postępowania wynikającymi z zasad współżycia społecznego. Stronie występującej w postępowaniu przed organami władzy publicznej, w tym organami administracyjnymi, jakim jest Urząd Patentowy RP, przyznać w tym kontekście trzeba znacznie szerszy zakres swobody wypowiedzi. Strona takiego postępowania musi mieć zagwarantowane prawo do przedstawienia organowi swojego stanowiska i informować go o wszelkich okolicznościach, które uzna za relewantne dla swoich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania.
Z reguły działanie w ramach ustalonych przepisami procedur, tj. kierowanie pisma procesowego do organu władzy publicznej, nawet gdy będzie się wiązało z wyrażaniem negatywnych ocen na temat innych uczestników postępowania, nie będzie bezprawne – poza wyraźnymi przypadkami naruszenia godności czy dobrego imienia, nieuzasadnionego przedmiotem i potrzebami tego postępowania.
Dla oceny czy konkretne zachowanie narusza dobra osobiste, tj. godność, czy też cześć powoda, należy odwołać się do opinii publicznej, czyli poglądów rozsądnie, uczciwie myślących ludzi, a nie subiektywnych odczuć osoby poszukującej ochrony. Określenie kogoś lojalnym bądź nielojalnym, mieści się w sferze ocen. Wypowiedzi ocenne ze swej natury nie podlegają weryfikacji w kategoriach prawdy i fałszu. W odniesieniu do wypowiedzi ocennych wystarczające jest wykazanie istnienia pewnej podstawy faktycznej uzasadniającej wygłaszane oceny i opinie.
Słuszne są zarzuty apelacji powodów w tej części, w jakiej odnoszą się do naruszenia dóbr osobistych powodów poprzez używanie w stosunku do nich sformułowania „złodzieje” oraz pomawiania ich o kradzież własności intelektualnej w postaci koncepcji znaku towarowego w środowisku biznesowym.
Nazywanie kogoś złodziejem w sytuacji, gdy jest to zarzut bezpodstawny, zawsze stanowi czyn bezprawny, a wina naruszyciela dóbr osobistych nie budzi wątpliwości i nie wymaga szerszego uzasadnienia. Jej wyłączenie bądź ograniczenie mogłoby być rozważane jedynie w przypadku szczególnych okoliczności dotyczących sfery psychicznej pozwanego – takie jednak nie zostały przez niego wskazane. Pozwany jest człowiekiem w pełni władz umysłowych, potrafiącym pokierować swoim postępowaniem i rozpoznać jego znaczenie. Jego wina za dokonaną naruszeniem dóbr osobistych powodów krzywdę nie może więc budzić zastrzeżeń.
Wyrok SA w Krakowie z dnia 17 maja 2016 r., Sygn. akt I ACa 144/16
Standard: 4822 (pełna treść orzeczenia)
Przekroczenie granic obrony w jakimkolwiek postępowaniu prawnym za pomocą nierzeczowych "argumentów", zwrotów, nieodnoszących się do przedmiotu postępowania, lecz dotyczących negatywnej charakterystyki osoby przeciwnika w sposób uwłaczający jego czci, dobremu imieniu, godności jest bezprawne i podlega ocenie na podstawie art. 23 i 24 k.c. Nie uchyla bezprawności działania powoływanie się na to, że ma się określony stylistycznie sposób formułowania myśli.
Wyrok SN z dnia 25 kwietnia 1990 r., I CR 147/90
Standard: 70418 (pełna treść orzeczenia)
Poświadczenia składane w sprawach karnych i cywilnych na uzasadnienie roszczenia bądź na uzasadnienie obrony mogą być uznane za bezprawne tylko wtedy, gdy przedmiotowo nie służą obronie prawnej osobie działającej, a podmiotowo nie są podyktowane wolą działającego wystąpienia w obronie swego prawa.
Oświadczenia pełnomocnika procesowego składane w postępowaniu sądowym imieniem reprezentowanego, naruszające dobra osobiste strony przeciwnej, mogą być uznane za bezprawne, jeżeli zawierają fakty i oceny przedstawione ze świadomością niezgodności ich z prawdą
Wyrok SN z dnia 19 października 1989 r., II CR 419/89
Standard: 59563 (pełna treść orzeczenia)
Standard: 31490 (pełna treść orzeczenia)