Zagadnienie prawne przedstawione w ramach postępowania zażaleniowego

Zgodnie z art. 397 § 1 k.p.c. sąd rozpoznaje zażalenie na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów. Oznacza to, że sąd rozpoznający zażalenie może przedstawić pytanie także na posiedzeniu niejawnym. Co do kwestii składu sądu, przeszkody nie stanowi okoliczność, że z pytaniem wystąpił sąd w składzie jednego sędziego, gdyż to właśnie kwestia składu sądu jest przedmiotem tego pytania. Gdyby zatem nawet udzielona przez Sąd Najwyższy odpowiedź prowadziła do konieczności rozpoznania zażalenia w składzie trzech sędziów, nie można uznać tylko z tej przyczyny, że przedstawienie pytania było niedopuszczalne, skoro powstał problem interpretacyjny wymagający rozstrzygnięcia.

Uchwała SN z dnia 26 maja 2021 r., III CZP 94/20

Standard: 54089 (pełna treść orzeczenia)

Czynności mające podstawę w art. 373 § 1 k.p.c., podejmowane przez sąd na posiedzeniu niejawnym i w pewnych sytuacjach następujące po ewentualnym podjęciu przez przewodniczącego działań zmierzających do uzupełnienia braków zażalenia, sprowadzające się do zweryfikowania jego dopuszczalności i kończące się wydaniem postanowienia odrzucającego zażalenie, nie stanowią rozpoznania zażalenia w rozumieniu art. 390 § 1 k.p.c., w trakcie którego sąd mógłby przedstawić Sądowi Najwyższemu do rozpoznania zagadnienie prawne. Alternatywą dla wydania postanowienia odrzucającego zażalenie na tym etapie postępowania zażaleniowego (wykorzystywaną między innymi wtedy, gdy kwestia niedopuszczalności zażalenia nie jawi się jako oczywista, lecz wymaga pogłębionej analizy) jest skierowanie zażalenia do rozpoznania na posiedzeniu, o którym mowa w art. 397 § 1 k.p.c. Sąd rozpoznający zażalenie oczywiście nie jest w takim przypadku zwolniony od rozważenia problemów jego dopuszczalności i jeśli dojdzie do przekonania o niedopuszczalności zażalenia, to odrzuca je, zamiast wydania w jego przedmiocie merytorycznego rozstrzygnięcia, przewidzianego w art. 385 lub 386 § 1 - 4 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c. (zob. postanowienie SN z 21 maja 2020 r., I CZ 97/19). J

eżeli w związku z oceną dopuszczalności zażalenia powstanie zagadnienie prawne wymagające przedstawienia go do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu, to takie zagadnienie powinien zatem przedstawić nie sąd jednoosobowo na posiedzeniu wyznaczonym w celu wyciągnięcia konsekwencji z niespełnienia przez skarżącego przesłanek dopuszczalności zażalenia (art. 373 § 1 k.p.c.), lecz sąd, który przystąpił do rozpoznawania zażalenia w trzyosobowym składzie, a kwestię jego dopuszczalności siłą rzeczy musiał potraktować jako wstępną (art. 397 § 1 k.p.c.) (zob. też postanowienia SN z 21 listopada 2002 r., III CZP 74/02, z 7 listopada 2006 r., III CZP 77/06, niepubl., z 8 marca 2019 r., III CZP 89/18).

Skoro w postępowaniu zażaleniowym regułą jest działanie sądu na posiedzeniu niejawnym, także wtedy, gdy sąd rozpoznaje ten środek zaskarżenia, to i postanowienie o przedstawieniu Sądowi Najwyższemu zagadnienia prawnego, które powstało w tym postępowaniu może być wydane na posiedzeniu niejawnym.

Postanowienie SN z dnia 25 lutego 2021 r., III CZP 18/20

Standard: 68812 (pełna treść orzeczenia)