Przyznanie udziałów byłemu małżonkowi niebędącemu wspólnikiem w sprawie o podział majątku

Przyznanie w podziale majątku udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością małżonkowi niebędącemu wspólnikiem może nastąpić wyłącznie za jego zgodą (por. postanowienie SN z dnia 16 marca 2018 r., IV CSK 105/17).

Postanowienie SN z dnia 28 maja 2021 r., III CSKP 65/21

Standard: 72385 (pełna treść orzeczenia)

Dokonując podziału majątku, który był objęty wspólnością ustawową, sąd może przyznać należące do tego majątku udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością byłemu małżonkowi niebędącemu wspólnikiem tylko za jego zgodą.

Udziały w spółce z o.o., nabyte ze środków należących do majątku wspólnego małżonków, wchodzą do tego majątku. Po drugie, w stosunkach spółki z o.o. należy odróżnić sferę majątkową od sfery korporacyjnej. Możliwa jest zatem w praktyce taka sytuacja, która zresztą wystąpiła w niniejszej sprawie, że udziały w spółce z o.o. wprawdzie należą do majątku wspólnego małżonków, jednakże wspólnikiem jest tylko jeden z nich. 

Nie ma żadnych powodów, które uzasadniałyby wyłączenie udziałów w spółce z o.o. z podziału majątku. udziały są w zasadzie zbywalne (art. 182 k.s.h.).

W odniesieniu do spółki z o.o. - inaczej niż w wypadku spółdzielni (art. 1 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze, jedn. tekst: Dz.U. z 2017 r. poz. 1560 ze zm.) bądź stowarzyszenia (art. 2 ust. 1 i art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach, jedn. tekst: Dz.U. z 2017 r. poz. 210) - nie jest w kodeksie spółek handlowych wyraźnie eksponowana zasada dobrowolności członkostwa. Zasada ta odnosi sie jednak do wszystkich korporacji (zrzeszeń osób) -a korporacją, mimo wyraźnych elementów kapitałowych, jest oczywiście również spółka z o.o. - zaś wyjątki od niej są nieliczne i w każdym wypadku muszą wynikać ze szczególnych przepisów.

Postanowienie SN z dnia 16 marca 2018 r., IV CSK 105/17

Standard: 66464 (pełna treść orzeczenia)