Roszczenia banku z bezpodstawnego uznania rachunku bankowego
Umowa rachunku bankowego (art. 725 k.c.)
Bezpodstawne uznanie rachunku bankowego - zgodnie z koncepcją co do zasady deklaratywnego charakteru wpisu na rachunku bankowym - nie stanowi samodzielnego źródła zobowiązania banku wobec posiadacza rachunku (por. np. uchwałę SN z dnia 29 grudnia 1994 r., III CZP 162/94, wyrok SN z dnia 3 grudnia 2008 r., V CSK 230/08). Nie skutkuje zatem trwałym przysporzeniem majątkowym po stronie posiadacza rachunku, a jedynie stwarza faktyczną możliwość zadysponowania środkami pieniężnymi, obarczoną jednak, przy uwzględnieniu oceny dobrej wiary posiadacza, ryzykiem odpowiedzialności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.
Wyrok SN z dnia 20 lutego 2020 r., IV CSK 561/18
Standard: 65799 (pełna treść orzeczenia)
Jeżeli wpis na rachunku jest nieprawidłowy, tj. brak było podstaw do jego dokonania, Bank może go skorygować (storno), tj. obciążyć rachunek powoda uznaną poprzednio kwotą. Obrót bankowy byłby sparaliżowany gdyby banki miały ponosić ryzyko między innymi poleceń przelewu niepochodzących od uprawnionych organów osób prawnych. Takie skorygowanie wpisu prowadzi do utraty uprawnień nabytych przez posiadacza rachunku na podstawie błędnego wpisu. W literaturze podniesiono, że jest to uprawnienie kształtujące banku, którego źródłem w rozpoznawanej sprawie był § 40 ogólnych warunków, stanowiących składnik umowy stron.
Wyrok SN z dnia 3 grudnia 2008 r., V CSK 230/08
Standard: 63722 (pełna treść orzeczenia)