Dziecko, które urodziło się martwe jako zmarły w rozumieniu art. 446 § 4 k.c.; ochrona prenatalna
Ochrona życia rodzinnego (art. 47 Konstytucji i art. 23 k.c.) Zadośćuczynienie z tytułu śmierci osoby bliskiej na rzecz najbliższych członków rodziny zmarłego (art. 446 § 4 k.c.) Prawo do życia i zdrowia (art. 38 Konstytucji i art. 23 k.c.) Zdolność prawna nasciturusa (art. 8 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
Na skutek śmierci nienarodzonego dziecka powodów zostały naruszone ich dobra osobiste w postaci prawa do życia rodzinnego, prawa do rodzicielstwa, planowania rodziny, więzi dziecka z rodzicami.
W literaturze i orzecznictwie wskazuje się, że na rozmiar krzywdy, o której tu mowa mają wpływ przede wszystkim: wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki po jej śmierci, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonych ze zmarłym, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej, stopień, w jakim pokrzywdzeni będą umieli odnaleźć się w nowej rzeczywistości i zdolność do jej zaakceptowania, wiek pokrzywdzonych (por. m.in. wyroki SN z 3 czerwca 2011 r. III CSK 279/10, z 17 kwietnia 2015 r., III CSK 173/14, nie publ.). Niewątpliwie krzywdę doznaną w wyniku śmierci nienarodzonego dziecka bardzo trudno ocenić i wyrazić w formie pieniężnej, a każdy przypadek powinien być traktowany indywidualnie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy, przy czym ocena ta ma opierać się na kryteriach obiektywnych, a nie na wyłącznie subiektywnych odczuciach pokrzywdzonych.
W przypadkach, w których stopień bliskości osoby uprawnionej względem zmarłego jest taki sam, wiek uprawnionego podobny, podobna intensywność więzi między uprawnionym a zmarłym, podobna skala przeżywanego bólu i cierpień przez uprawnionego, podobny stopień negatywnego wpływu śmierci osoby najbliższej na życie uprawnionego, powinny być zasądzane podobne kwoty tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną wskutek śmierci osoby najbliższej. (por. wyrok SN z 15 maja 2015 r. ,V CSK 493/14).
Ustalając w rozpoznawanej sprawie wysokość należnego powodom zadośćuczynienia trafnie przyjęto , że śmierć ich dziecka miała wpływ na przyszłe losy powodów. Wskutek zgonu dziecka ich życie uległo zmianie. Małżonkowie przeżyli załamanie psychiczne. Była to pierwsza ciąża powódki. Urządzali pokój dla dziecka , kupowali ubranka, przygotowywali wyprawkę. To tragiczne zdarzenie negatywnie odbiło się na relacjach małżeńskich powodów, którzy wzajemnie obwiniali się o śmierć dziecka. Dopiero kolejna ciąża powódki, zakończona bez powikłań, pozwoliła im na nowo odnaleźć sens życia i cieszyć się upragnionym dzieckiem.
Zdaniem Sądu Apelacyjnego zasądzona na rzecz powodów kwota zadośćuczynienia w wysokości po 50.000 zł. nie jest rażąco zawyżona ani nie jest wynikiem oczywiście wadliwej oceny tych czynników pod kątem ustalenia zadośćuczynienia "odpowiedniego" w rozumieniu art. 448 k.c. Uwzględnia także kwotę zadośćuczynienia zapłaconą powodom przez lekarza J. K. w postępowaniu karnym. Z tych wszystkich przyczyn brak podstaw do dokonywania korekty wysokości tego świadczenia na skutek apelacji.
Wyrok SA w Katowicach z dnia 7 czerwca 2017 r., V ACa 733/16
Standard: 8253 (pełna treść orzeczenia)
Dziecko, które urodziło się martwe, a było zdolne do życia poza organizmem matki, może być uznane za „zmarłego” w rozumieniu art. 446 § 4 k.c. (por. wyrok SN z dnia 9 marca 2012 r., I CSK 282/11).
Poczęcie dziecka oczekiwanego i chcianego powoduje wytworzenie więzi emocjonalnych z dzieckiem, nasilających się w miarę jego dojrzewania i nieuzasadnione jest twierdzenie, że więzi takie mogą się wytworzyć tylko z dzieckiem żywo urodzonym.
W konsekwencji czyn niedozwolony powodujący zgon dziecka w sposób drastyczny zakłóca życie rodzinne, narusza prawo rodziców do pielęgnowania więzi z dzieckiem w czasie ciąży oraz eliminuje możliwość kontynuowania życia rodzinnego z jego udziałem w przyszłości. Uzasadnia to, w razie wykazania, iż rodziców łączyła z dzieckiem bardzo mocna więź, udzielenie ochrony na podstawie art. 24 § 1 k.c. w związku z art. 448 k.c. (por. wyrok SN z dnia 13 maja 2015r., III CSK 286/14).
Wyrok SN z dnia 9 sierpnia 2016 r., II CSK 719/15
Standard: 65786 (pełna treść orzeczenia)