Wykrycie wady w rozumieniu art. 563 k.c.
Rękojmia przy sprzedaży między przedsiębiorcami (art. 563 - 564 k.c.)
Powszechnie przyjmuje się, że wykryciem wady w rozumieniu powołanego przepisu jest stwierdzenie przez kupującego takiej okoliczności świadczącej o wadzie rzeczy, która uzasadnia skorzystanie z tych uprawnień.
W orzecznictwie wskazuje się, że w art. 563 § 1 k.c. chodzi wyraźnie o moment faktycznego, definitywnego "wykrycia" wady przez kupującego, nie zaś o jego domniemania, przeczucia w tym zakresie, czy nawet wiedzę na podstawie pierwszych, ogólnych spostrzeżeń specjalisty, z którym się kupujący konsultował.
Wada jest zjawiskiem konkretnym i dla jej zgłoszenia konieczna jest owa konkretyzacja, sprecyzowanie – w przypadku konsumenta - z pomocą osoby posiadającej wiedzę specjalną. Wykrycie wady rzeczy, której konstrukcja i właściwości nie są znane użytkownikowi nie posiadającemu wiadomości specjalnych, następuje - w rozumieniu art. 563 k.c. - wtedy, kiedy kupujący definitywnie przekonał się, że nabyta rzecz nie nadaje się do użytku zgodnie z jej przeznaczeniem.
Dopiero w momencie zapoznania się z ekspertyzą wykonaną przez specjalistę można przypisywać kupującemu "wykrycie wady" (tak SN w wyrokach z dnia 26 sierpnia 2004r., I CK 91/04 i z dnia 14 lutego 1967 r., I CR 521/66).
Wyrok SO w Tarnowie z dnia 14 marca 2017 r., I Ca 501/16
Standard: 64044 (pełna treść orzeczenia)
Ponieważ art. 563 k.c. dotyczy realizacji uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy sprzedanej, należy przyjąć, że wykryciem wady w rozumieniu tego przepisu jest stwierdzenie przez kupującego takiej okoliczności świadczącej o wadzie rzeczy (art. 556 § 1 k.c.), która uzasadnia skorzystanie z tych uprawnień.
Jak przyjął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 lutego 1967 r., I CR 521/66, wykrycie wady rzeczy, której konstrukcja i właściwości nie są znane użytkownikowi nie posiadającemu wiadomości specjalnych, następuje – w rozumieniu art. 324 k.z., stanowiącego odpowiednik art. 563 k.c. – wtedy, kiedy kupujący definitywnie przekonał się, że nabyta rzecz nie nadaje się do użytku zgodnie z jej przeznaczeniem.
Art. 563 § 1 k.c. nie może być rozumiany jako przepis nakładający na kupującego obowiązek – pod rygorem utraty uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy – o każdej nawet najdrobniejszej wadzie, a także o wadzie, która według uzasadnionego w danych okolicznościach przekonania kupującego może być usunięta w drodze naprawy, w ramach udzielonej gwarancji jakości.
Zachowanie powoda w zakresie korzystania przez niego z przysługujących mu uprawnień z tytułu rękojmi za wady fizyczne kupionego samochodu i z tytułu udzielonej mu gwarancji jakości nie może powodować niekorzystnych dla niego konsekwencji co do możliwości skutecznej realizacji tych uprawnień.
Zachowanie się kupującego, polegające na skorzystaniu przez niego z uprawnień z tytułu udzielonej mu gwarancji jakości, a nie z tytułu rękojmi za wady fizyczne rzeczy sprzedanej, w sytuacji, w której gwarantem nie jest sprzedawca, jest korzystne dla sprzedawcy. Z takiego zachowania się kupującego, które – konsekwentnie – łączy się z niezawiadomieniem sprzedawcy o wadzie, nie mogą wynikać negatywne skutki dla kupującego dlatego, że nie zawiadomił sprzedawcy o wadzie.
Wyrok SN z dnia 26 sierpnia 2004 r., I CK 91/04
Standard: 64043 (pełna treść orzeczenia)