Zajęcie udziału w spółce z o.o. w trybie udzielenia zabezpieczenia
Zajęcie udziału w spółce z o.o. (art. 747 pkt 1 k.p.c.)
Zajęcie prawa majątkowego (a więc także udziału) przewidziane w art. 747 pkt 1 k.p.c. ma jedynie charakter konserwacyjny, a tym samym może służyć wyłącznie zabezpieczeniu skuteczności przyszłej egzekucji na wypadek powstania tytułu wykonawczego (por. art. 730[1] § 2 k.p.c.) - przez zachowanie majątku dłużnika w niezmienionym stanie - i nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia (por. art. 731 k.p.c.). Taką – i tylko także rolę – może też pełnić ustanowienie zarządcy zajętego udziału, jeżeli w ogóle uznać je w postępowaniu zabezpieczającym za dopuszczalne (SN zdawał się je dopuszczać w wyrokach z dnia 12 czerwca 2013 r., II CSK 588/12 i z dnia 6 lipca 2018 r., II CSK 617/17, w doktrynie kwestia ta wywołuje wątpliwości).
Do wykonania postanowienia o udzieleniu zabezpieczania w postaci zajęcia prawa majątkowego (w tym udziału w spółce z o.o.) przepisy o postępowaniu egzekucyjnym mają jedynie odpowiednie zastosowanie (por. art. 743 § 1 k.p.c. i wyrok SN z dnia 26 czerwca 2015 r., I CSK 311/14).
Skoro zajęcie udziałów obejmuje również wszelkie wierzytelności i roszczenia przysługujące wspólnikowi-dłużnikowi z tego tytułu, choćby powstały po zajęciu (art. 911[4] k.p.c.), już z mocy tego zajęcia świadczenie pieniężne objęte wierzytelnością mogło być uiszczone tylko komornikowi lub na rachunek depozytowy (art. 910 § 1 pkt 2 k.p.c.), wspólnikowi-dłużnikowi nie wolno rozporządzać zajętym udziałem, obciążać go ani pobierać żadnego świadczenia przysługującego z udziału (art. 910 § 1 pkt 1 k.p.c.), a na podstawie art. 910[2] § 1 k.p.c. wierzyciel mógł podejmować czynności mające na celu zachowanie wierzytelności.
Wyrok SN z dnia 14 listopada 2019 r., IV CSK 250/19
Standard: 64019 (pełna treść orzeczenia)