Kolejność stosowania reguł interpretacyjnych z art. 948 i 961 k.c.
Testament zapisowy (art. 961 k.c.) Wykładnia testamentu (art. 948 k.c.)
Żeby zobaczyć pełną treść należy się zalogować i wykupić dostęp.
W procesie interpretacji testamentu w pierwszej kolejności stosuje się ogólną regułę wykładni przewidzianą w art. 948 k.c., a dopiero gdy ona zawiedzie testament podlega wykładni według reguł szczególnych. Taka relacja między ogólnymi zasadami wykładni testamentów (art. 948 k.c.), a regułami szczegółowymi jest zgodna z zasadą favor testamenti, w myśl, której wola testatora powinna mieć priorytet względem szczegółowych reguł interpretacyjnych wprowadzonych do kodeksu cywilnego przez ustawodawcę. Szczególne dyrektywy interpretacyjne mają zastosowanie wyłącznie w przypadku istnienia wątpliwości co do charakteru prawnego dokonanych rozporządzeń testamentowych, które nie mogą być rozstrzygnięte zgodnie z zasadą, o której mowa w art. 948 § 2 k.c. Jeżeli rozporządzenia testatora nie budzą wątpliwości co do ich charakteru lub w drodze interpretacji testamentu charakter ten można ustalić to wykluczone jest stosowanie tych dyrektyw. Przychylić się przy tym należy do stanowiska, że reguł wynikających z art. 962 k.c. i art. 964 k.c. nie można traktować jako zawierających wskazówki interpretacyjne. Przepisy te określają jedynie skutki, jakie pociąga za sobą zawarcie w testamencie dyspozycji niezgodnych z przepisami prawa spadkowego.
Postanowienie SN z dnia 17 listopada 2023 r., II CSKP 906/22
Standard: 80852 (pełna treść orzeczenia)
W art. 948 i 961 k.c. zawarte są reguły interpretacyjne, stosowane według kolejności: najpierw ogólna reguła wykładni przewidziana w art. 948 k.c., a dopiero, gdy ona zawiedzie, wykładnia według reguły określonej w art. 961 k.c. (por. postanowienie SN z dnia 29 kwietnia 2010 r., IV CSK 524/09).
Taka relacja między ogólnymi zasadami wykładni testamentów (art. 948 k.c.), a regułami szczegółowymi jest zgodna z zasadą favor testamenti, w myśl której wola testatora powinna mieć priorytet względem szczegółowych reguł interpretacyjnych wprowadzonych do kodeksu cywilnego przez ustawodawcę.
Dyrektywa interpretacyjna zawarta w art. 961 k.c. ma zastosowanie wyłącznie w przypadku istnienia wątpliwości co do charakteru prawnego dokonanych rozporządzeń testamentowych.
Jeżeli rozporządzenia testatora nie budzą wątpliwości co do ich charakteru lub w drodze interpretacji testamentu charakter ten można ustalić - co miało miejsce w okolicznościach sprawy - to wykluczone jest stosowanie tej dyrektywy (por. m.in. postanowienie SN z dnia 1 grudnia 2011 r., I CSK 419/10
Postanowienie SN z dnia 9 września 2021 r., V CSKP 117/21
Standard: 63772 (pełna treść orzeczenia)