Zobowiązanie Państw do stosowania ostatecznych wyroków Trybunału
Europejski Trybunał Praw Człowieka - postępowanie, właściwość
W art. 46 ust. 1 EKPCz określono moc wiążącą wyroku Trybunału. W przepisie tym przyjęto, że: „Wysokie Układające się Strony zobowiązują się do przestrzegania ostatecznego wyroku Trybunału we wszystkich sprawach, w których są stronami”. W doktrynie wskazuje się, że wyrok taki uzyskuje moc wiążącą jedynie inter partes, co oznacza, że jedynie państwo, przeciwko któremu zainicjowano postępowanie jest nim związane. Ponadto stwarza on stan rzeczy osądzonej w odniesieniu do okoliczności objętych skargą, co skutkuje uznaniem, że żaden organ państwa nie może podważać stwierdzonego naruszenia Konwencji oraz powoduje niemożność prowadzenia kolejnego postępowania konwencyjnego w danej sprawie
Uchwała SN z dnia 26 czerwca 2014 r., I KZP 14/14
Standard: 41803 (pełna treść orzeczenia)
Trybunał przypomina, że na mocy art. 46 Konwencji, Układające się Państwa zobowiązały się stosować się do ostatecznych wyroków Trybunału w każdej sprawie, w której są one stroną; obowiązek sprawowania nadzoru nad wykonywaniem przez Państwa ciążących na nich zobowiązań powierzono Komitetowi Ministrów. Oznacza to między innymi, że wyrok Trybunału stwierdzający naruszenie Konwencji lub Protokołów do niej nakłada na pozwane Państwo nie tylko prawne zobowiązanie do zapłaty kwot zasądzonych z tytułu słusznego zadośćuczynienia, lecz także obowiązek przyjęcia, pod nadzorem Komitetu Ministrów, generalnych lub – tam, gdzie jest to stosowne – indywidualnych środków, które należy zastosować w krajowym porządku prawnym, aby zakończyć stan naruszenia i zapewnić zadośćuczynienie – w możliwie największym stopniu – za jego skutki (zob. Menteş i Inni przeciwko Turcji (art. 50), 24 lipca 1998 r., Reports 1998‑IV; Scozzari i Giunta, [Wielka Izba], skargi nr 39221/98 i 41963/98, ETPC 2000-VIII; oraz Maestri przeciwko Włochom [Wielka Izba], skarga nr 39748/98, ETPC 2004-I).
Co do zasady, nie jest zadaniem Trybunału określenie właściwych metod naprawienia zaistniałych naruszeń przez Państwo pozwane na mocy ciążących na nim na mocy art. 46 Konwencji zobowiązań (zob. Scozzari i Giunta, op. cit.; Brumărescu przeciwko Rumunii (słuszne zadośćuczynienie) [Wielka Izba], skarga nr 28342/95, ETPC 2001-I; oraz Öcalan przeciwko Turcji [Wielka Izba], skarga nr 46221/99, ETPC 2005‑IV). Niemniej, mając na celu ułatwienie pozwanemu Państwu wypełnienia ciążących na nim na mocy art. 46 obowiązków, Trybunał może wskazać rodzaj środków o charakterze indywidualnym lub generalnym, jakie mogą zostać zastosowane w celu zapewnienia, aby stan rzeczy, którego obecność stwierdził Trybunał, przestał istnieć (zob. Broniowski przeciwko Polsce [Wielka Izba], skarga nr 31443/96, ETPC 2004-V; Scoppola przeciwko Włochom (nr 2) [Wielka Izba], skarga nr 10249/03, ETPC 2009; oraz Stanev przeciwko Bułgarii [Wielka Izba], skarga nr 36760/06, 17 stycznia 2012 r.).
Suso Musa przeciwko Malcie (Skarga nr 42337/12)
Standard: 4372
Standard: 4371