Odmowa przedłożenia przez Państwo dokumentów ze względu na bezpieczeństwo narodowe lub poufność

Ocena władz krajowych w jakiejkolwiek sprawie, która dotyczy kwestii bezpieczeństwa narodowego jest osądem, do którego podważenia Trybunał nie jest w pełni przygotowany. Mimo to w sprawach, w których Rząd podnosił kwestie klauzuli poufności i bezpieczeństwa jako przyczyny niewywiązania się z obowiązku przedłożenia żądanego materiału, Trybunał dokonywał niezależnej weryfikacji istnienia uzasadnionych i solidnych podstaw do uznania przedmiotowych dokumentów za tajne lub poufne. Tam, gdzie istnieją takie uzasadnione obawy, Trybunał może uznać za konieczne zażądanie od pozwanego Rządu usunięcia wrażliwych fragmentów lub przedstawienia podsumowania istotnych okoliczności faktycznych (patrz, między innymi, Nolan i K. przeciwko Rosji, nr 2512/04, 12 lutego 2009 roku i Janowiec i Inni).

Ponadto Trybunał podkreśla, że uzasadnione obawy związane z bezpieczeństwem narodowym mogą być uwzględnione w postępowaniu przed Trybunałem poprzez odpowiednie rozwiązania proceduralne, w tym poprzez ograniczony dostęp do przedmiotowych dokumentów na podstawie Reguły 33 Regulaminu Trybunału oraz, w ostateczności, przeprowadzenie rozprawy za zamkniętymi drzwiami.(patrz Janowiec i Inni i Szamajew i Inni).

Procedura, której pozwany Rząd musi przestrzegać przy przedstawianiu żądanych tajnych, poufnych lub innych wrażliwych informacji lub dokumentów jest ustalana wyłącznie przez Trybunał na podstawie Konwencji oraz Reguł Trybunału (patrz również paragraf 351 powyżej). Pozwany Rząd nie może nie uwzględnić wniosku Trybunału o przedłożenie dowodów, zarzucając brak w postępowaniu przed Trybunałem gwarancji zachowania poufności dokumentów, jak również brak sankcji, które można by nałożyć na obcych obywateli za złamanie ich poufnego charakteru (patrz Nolan i K. przytoczona powyżej; Shakhgiriyeva i Inni przeciwko Rosji, nr 27251/03, 8 stycznia 2009 r.; i Janowiec i Inni).

Konwencja jest traktatem międzynarodowym, który, zgodnie z przewidzianą w artykule 26 Konwencji wiedeńskiej o prawie traktatów zasadą pacta sunt servanda, jest wiążący dla Układających się Stron i musi być przez nie wykonywany w dobrej wierze. Zgodnie z art. 27 Konwencji wiedeńskiej, Układająca się Strona nie może powoływać się na postanowienia swojego prawa wewnętrznego dla usprawiedliwienia niewykonywania przez nią traktatu. W kontekście zobowiązania wynikającego z art. 38 Konwencji wymóg ten oznacza, że pozwany rząd nie może powoływać się na przeszkody wynikające z przepisów krajowych, takich jak brak specjalnej, wydanej przez inną agencję państwową decyzji, w celu uzasadnienia braku udzielenia wszelkich niezbędnych ułatwień dla zbadania sprawy przez Trybunał (patrz, np., Nolan i K. i Janowiec i Inni).

Trybunał, poprzez przyjęcie szerokiego wachlarza praktycznych udogodnień dostosowanych do okoliczności konkretnej sprawy, jest wystarczająco dobrze przygotowany do zderzenia się z zastrzeżeniami dotyczącymi postępowaniem z dowodami niejawnymi (patrz, między innymi, Irlandia przeciwko Wielkiej Brytanii, Raport Komisji z dnia 25 stycznia 1976 r., Seria B nr 23-I; Cypr przeciwko Turcji, nr 25781/95, Raport Komisji z dnia 4 czerwca 1999 r.; Cypr przeciwko Turcji [WI], nr 25781/94, ETPC 2001‑IV; oraz Szamajew i Inni). W świetle powyższego, uwzględniając jasne i ugruntowane orzecznictwo Trybunału w sprawach, w których były wcześniej podnoszone i oddalane podobne zastrzeżenia, odmowa pozwanego państwa w zakresie przedstawienia dowodów, oparta na rzekomym braku wystarczających proceduralnych zabezpieczeń gwarantujących poufny charakter materiału, o którego przedstawienie zostało poproszone, nie stanowi uzasadnienia w rozumieniu art. 38 Konwencji.

Husayn (Abu Zubaydah) przeciwko Polsce (Skarga nr 7511/13)

Standard: 4358

Nota źródłowa