Niewystawienie faktury VAT jako czyn niedozwolony (art. 415 k.c.)

Brak wystawienia faktury VAT przez podmiot obowiązany do jej wystawienia jest czynem niedozwolonym (art. 415 k.c.), jeżeli jego kontrahent - podatnik podatku VAT poniósł szkodę, wynikającą z niemożliwości skorzystania z należnego odliczenia podatku (zob. wyroki SN z dnia 25 lutego 2010 r., I CSK 394/09 i z dnia 4 października 2012 r., I CSK 126/12)

Wyrok SN z dnia 9 września 2021 r., III CSKP 40/21

Standard: 62027 (pełna treść orzeczenia)

Poniesienie szkody w postaci niemożliwości skorzystania z należnego odliczenia podatku VAT ze względu na niewystawienie faktury jest oczywiste. Jest bezsporne w sprawie, że powód z tej przyczyny nie mógł dokonać odliczenia podatku VAT, a zatem nie mógł dysponować obliczonymi w sprawie środkami pieniężnymi. To, że w wyniku rozliczeń i to dokonanych po latach właściwe faktury zostały wystawione i nastąpiło skompensowanie należności powoda z tytułu podatków należnych od niego z innych tytułów nie powinno mieć wpływu na ustalenie wystąpienia szkody w tej sprawie. Rozliczenia te bowiem oraz twierdzenia, że równolegle z nadwyżką powód był płatnikiem podatku VAT i dłużnikiem za okresy jego działalności gospodarczej z tytułu prowadzenia jednoosobowej firmy nie wiążą się z umową sprzedaży, której dotyczy niniejsza sprawa.

Z chwilą pozbawionego podstawy prawnej niewystawienia właściwej faktury VAT znana była wysokość uszczuplenia środków finansowych powoda, a więc wysokość dochodzonej następnie szkody (por. wyrok SN z dnia 10 lutego 2000 r., II CKN 725/98).

Skoro zobowiązanie świadczenia pieniężnego stało się wymagalne, to zgodnie z ogólnymi regułami, niespełnienie świadczenia w terminie powoduje opóźnienie dłużnika. Opóźnienie to występuje od następnego dnia po dniu, w którym na skutek wystawienia przedsiębiorcy faktury VAT przysługiwało mu odliczenie podatku. O tym stanowią przepisy prawa podatkowego.

Wyrok SN z dnia 4 października 2012 r., I CSK 126/12

Standard: 62028 (pełna treść orzeczenia)