Nawiązanie i rozwiązanie stosunku pracy z mocy prawa w razie przejęcia zakładu pracy (art. 23[1] k.p.)

Art. 23[1] § 1 k.p. zawiera normy bezwzględnie obowiązujące. Dlatego przejęcie w tym trybie pracowników przez nowego pracodawcę następuje z mocy prawa, a więc uchylenie się od skutków działania tego przepisu na przykład w wyniku umowy pomiędzy dotychczasowym i nowym pracodawcą nie jest możliwe (nieważność ze względu na kolizję z normą o charakterze ius cogens). Automatyzm prawny kontynuacji stosunku pracy oznacza, że przejście zakładu na innego pracodawcę nie jest także uzależnione od jakichkolwiek czynności pracowników.

Jeśli następuje przejęcie tylko części zakładu pracy przez innego pracodawcę, to przepis art. 23[1] § 2 k.p. nie ma zastosowania do tych pracowników, którzy są nadal zatrudnieni w pozostałej, choćby niewielkiej części zakładu pracy (por. m.in. wyrok SN z dnia 22 grudnia 1998 r., I PKN 511/98).

Nie jest możliwe objęcie pracownika ochroną wynikającą z art. 231 k.p., jeżeli przed przejściem zakładu pracy na innego pracodawcę dotychczasowy stosunek pracy został skutecznie rozwiązany. Nowy pracodawca może więc wejść z mocy prawa w miejsce dotychczasowego pracodawcy jako strona stosunku pracy tylko wówczas, gdy w chwili przejęcia zakładu pracy dana osoba jest pracownikiem zakładu, także w okresie wypowiedzenia umowy o pracę.

Wyrok SN z dnia 10 maja 2022 r., I PSKP 53/21

Standard: 66016 (pełna treść orzeczenia)

Z bezwzględnie obowiązującego charakteru art. 23[1] § 1 k.p. wynika, że skutek przejścia części zakładu pracy, polegający na zmianie pracodawcy, następuje z mocy prawa (automatycznie), a nie w następstwie uzgodnień między zainteresowanymi pracodawcami. Uzgodnienia te nie mogą wyłączyć lub zmienić skutku przejścia zakładu pracy lub jego części. O tym zaś, których pracowników dotyczy skutek przejścia, decyduje jedynie faktyczne związanie pracownika z określoną częścią zakładu pracy (por. wyroki SN: z dnia 3 kwietnia 2007 r., II PK 245/06; z dnia 14 czerwca 2012 r., I PK 235/11; z 19 stycznia 2016 r., I UK 28/16).

Wyrok SN z dnia 4 marca 2020 r., I UK 387/18

Standard: 63411 (pełna treść orzeczenia)