Udział w zawodach sportowych i rekreacyjnych organizowanych przez pracodawcę

Organizowanie turniejów sportowych w ramach określonych grup zawodowych ma na celu integrację przez sport, ale w sprawie chodziło o coś więcej niż budowanie więzi w środowisku funkcjonariuszy i pracowników Straży Granicznej. Było to bowiem wydarzenie związane ściśle z jubileuszem powstania Straży Granicznej i organizowane dla jego uczczenia przez Komendanta placówki Straży Granicznej w M. i związek zawodowy funkcjonariuszy Straży Granicznej. Świętowanie tego rodzaju jubileuszu jest wyrazem poszanowania tradycji i dorobku tej instytucji. W konsekwencji istnieje aksjologicznie uzasadniona podstawa do uznania, że uroczystości związane z jubileuszem Straży Granicznej służą interesowi tej Służby. Ocena ta jest identyczna w każdym przypadku, a więc niezależnie od tego, czy uroczystości przybierają postać akademii, wykładu, apelu, mszy czy turnieju sportowego. W tym konkretnym przypadku uroczystość mogła się odbyć tylko dzięki dobrowolnemu udziałowi funkcjonariuszy w turnieju. Funkcjonariusze biorący udział w tym turnieju mieli zatem przymiot reprezentujących Straż Graniczną (określonych jej placówek) w organizowanych na szczeblu lokalnym uroczystościach związanych ze świętem służby. Uznać więc należy, że spełniona została przesłanka art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy świadczeniach odszkodowawczych w postaci „wykonywania czynności w interesie służby, nawet bez polecenia przełożonych”.

Wyrok SN z dnia 22 października 2020 r., II UK 199/19

Standard: 59588 (pełna treść orzeczenia)

Mecz piłkarski, w trakcie którego miało miejsce oceniane zdarzenie, odbywał się w godzinach, w których ubezpieczony zwykle wykonywał pracę, jednak na czas udziału w zorganizowanych przez pracodawcę rozgrywkach piłkarskich, biorący w nim udział pracownicy zostali zwolnieni z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Sam pracodawca zatem, zwalniając pracowników z obowiązku świadczenia pracy, nie kwalifikował udziału pracowników w turnieju jako świadczenia przez nich pracy. Nadto zdarzenie miało miejsce poza miejscem świadczenia pracy, co zaprzecza także istnieniu związku miejscowego z pracą.

W świetle powyższych okoliczności, podzielić należało podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut, że zdarzenie, które nastąpiło w trakcie wykonywania czynności nie mieszczących się zakresie obowiązków pracownika określonym w umowie o pracę, nie stanowi wypadku przy pracy w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Tym samym Sąd Najwyższy nie znalazł podstaw do odstąpienia w aktualnym stanie prawnym od przyjętego w dotychczasowym orzecznictwie, ukształtowanym jeszcze na gruncie ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 20 poz. 105), stanowiska, iż wypadek, jakiemu uległ pracownik w czasie meczu piłkarskiego, zorganizowanego przez pracodawcę, biorąc w nim udział dobrowolnie, poza zakresem obowiązków wynikających z umowy o pracę, będąc na czas meczu zwolnionym z obowiązku świadczenia pracy, nie stanowi wypadku przy pracy w rozumieniu art. 3 ust.1 aktualnie obowiązującej ustawy (por. wyroki SN z dnia 7 czerwca 1979 r., III PR 30/79, z dnia 28 marca 2001 r., II UKN 290/00).

Skutek zdarzenia zaistniałego w czasie dobrowolnego udziału pracownika w zorganizowanych przez pracodawcę zawodach sportowych, pozostających poza zakresem prowadzonej przez pracodawcę działalności, nie jest objęty ryzykiem ubezpieczeniowym wynikającym z ubezpieczenia społecznego z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, a zatem następstwa takiego zdarzenia winny być ewentualnie objęte dodatkowym ubezpieczeniem pracownika od następstw nieszczęśliwych wypadków.

Wyrok SN z dnia 5 marca 2014 r., II UK 354/13

Standard: 59591 (pełna treść orzeczenia)