Wolność wyrażania poglądów i opinii jako fundament społeczeństwa demokratycznego

Wolność wyrażania opinii stanowi jeden z nieodłącznych fundamentów społeczeństwa demokratycznego oraz jeden z podstawowych warunków jego rozwoju i samorealizacji jednostek. Z zastrzeżeniem art. 10 ust. 2, znajduje ona zastosowanie nie tylko do "informacji" i "idei", które są przyjmowane przychylnie bądź uznawane za nieszkodliwe czy przyjmowane z obojętnością, ale również do takich, które rażą, szokują lub przeszkadzają. Takie są wymogi pluralizmu, tolerancji i otwartości, bez których nie może istnieć "społeczeństwo demokratyczne". Jak wskazuje art. 10 wolność ta dopuszcza wyjątki, które jednakowoż muszą być interpretowane ściśle, zaś potrzeba ustanowienia ograniczeń musi być wykazana w przekonujący sposób (zob. m.in., Mouvement raëlien suisse przeciwko Szwajcarii [Wielka Izba], skarga nr 16354/06, pkt 48, ECHR 2012 (fragmenty)). Co więcej, art. 10 chroni nie tylko istotę wyrażanych idei i informacji, ale również formę, w jakiej są one przekazywane (zob. np. Oberschlick przeciwko Austrii (nr 1), 23 maja 1991 roku, Seria A nr 204).

TEŠIĆ przeciwko Serbii (Skarga nr 4678/07 oraz 50591/12)

Standard: 4573

Nota źródłowa

Demokracja nie może istnieć bez pluralizmu. Z tej przyczyny wolność wyrażania opinii gwarantowana artykułem 10 ma zastosowanie, z zastrzeżeniem przepisu ust. 2, nie tylko względem „informacji” czy „idei” przyjmowanych pozytywnie bądź uznawanych za nieszkodliwe lub obojętne, lecz także tych, które są obraźliwe, szokujące czy oburzające (zob. między innymi, wyrok w sprawie Vogt, cyt. powyżej, str. 25). Sam fakt, iż ich działalność stanowi element zbiorowego wykonywania wolności wyrażania opinii uprawnia partie polityczne do domagania się ochrony na podstawie przepisów artykułu 10 i artykułu 11 Konwencji ...

Bez wątpienia demokracja stanowi podstawowy element europejskiego porządku publicznego (zob. wyrok w sprawie Loizidou).

Vona przeciwko Węgrom (Skarga nr 35943/10)

Standard: 4571

Nota źródłowa