Wezwanie spadkobierców przez ogłoszenie (art. 672 k.p.c.)
Postępowanie w sprawach o stwierdzenie nabycia spadku i zapisu windykacyjnego (art. 669 – 679[2] k.p.c.)
Wezwanie spadkobierców przez ogłoszenie (art. 672 w związku z art. 673 k.p.c.) nie wywołuje skutku w postaci rozpoczęcia biegu terminu do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku dla spadkobierców nieznanych z miejsca pobytu.
Uchwała SN z dnia 20 października 2023 r., III CZP 155/22
Standard: 71881
Skoro żaden zgłaszający się spadkobierca nie złożył zapewnienia spadkowego w trybie art. 671 k.p.c., postanowienie w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku może zapaść dopiero po wezwaniu spadkobierców przez ogłoszenie (art. 672 k.p.c.). Podejmowane przez sąd czynności poprzedzające wydanie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku mają doprowadzić do ustalenia rzeczywistych spadkobierców, a nie tych postulowanych przez wnioskodawcę, czy uczestników postępowania. W takiej sytuacji wezwanie spadkobierców przez ogłoszenie jest obligatoryjne.
Postanowienie SO w Olsztynie z dnia 6 września 2018 r., IX Ca 810/18
Standard: 57951 (pełna treść orzeczenia)
Sąd powinien w pierwszej kolejności dążyć do odebrania zapewnień spadkowych od zgłaszających się spadkobierców, a o tym, że zapewnienie nie zostało złożone może być mowa dopiero wówczas, gdy zgłaszający się spadkobiercy mieli obiektywnie taką możliwość, z której nie skorzystali.
Postanowienie SO w Szczecinie z dnia 9 grudnia 2016 r., II Ca 1672/15
Standard: 57947 (pełna treść orzeczenia)
Uzyskanie odpisów skróconych z akt stanu cywilnego dotyczących żony i dzieci spadkodawcy, jeśli nie zostaną ujawnieni ich następcy prawni nie wyklucza również rozważenia zastosowania art. 672 k.p.c. i wezwania innych jeszcze spadkobierców, bądź ich następców prawnych do udziału w sprawie przez ogłoszenie.
Postanowienie SN z dnia 16 listopada 2016 r., I CSK 807/15
Standard: 57945 (pełna treść orzeczenia)
Uznanie zapewnienia i innych dowodów za niewystarczające rodzi obowiązek wezwania spadkobierców przez ogłoszenie, a podstawę tego uznania mogą stanowić ujawnione sprzeczności w treści złożonych zapewnień lub dowodów przedłożonych przez wnioskodawcę jak i nie dające się usunąć wątpliwości. Wątpliwości te mogą dotyczyć zarówno sfery faktów zawartych w treści złożonych zapewnień jak i trudno uchwytnych dla osób postronnych, lecz dostrzeżonych przez sąd okoliczności, towarzyszących przebiegowi poszczególnych czynności lub też wyrażanych przez zainteresowanych reakcji na przeciwstawne do ich informacji twierdzenia.
Postanowienie SO w Łodzi z dnia 19 grudnia 2014 r., III Ca 1059/14
Standard: 57946 (pełna treść orzeczenia)
Złożenie przez spadkobiercę zapewnienia spadkowego co do zasady zwalnia sąd od obowiązku dokonywania ogłoszeń, chyba że zapewnienie i inne dowody nie będą uznane za wystarczające do wydania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
Dokonanie ogłoszenia na podstawie art. 672 k.p.c. zależy zatem od uznania sądu i może być uzasadnione w wypadku wzajemnej sprzeczności złożonych zapewnień z innymi dowodami albo w braku lub niewiarygodności dowodów potrzebnych do dokonania wszystkich ustaleń istotnych z punktu widzenia art. 670 k.p.c., co nie występowało w przedmiotowej sprawie.
Wyrok SA w Warszawie z dnia 12 lutego 2014 r., VI ACa 259/13
Standard: 57941 (pełna treść orzeczenia)
W sytuacji, gdy nie doszło do złożenia zapewnienia spadkowego, zgodnie z art. 671 k.p.c., to zarządzenie przez sąd ogłoszenia wzywającego spadkobierców jest obligatoryjne, o czym stanowi przepis art. 672 k.p.c. W takiej sytuacji sąd jest ustawowo zobligowany do działania z urzędu i dokonywania czynności połączonej z wydatkami, zgodnie z art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Omawiany przepis stanowi wyjątek od zasady obciążenia strony wydatkami, które zostały przez nią zainicjowane – wymieniając m. in. sytuację określoną w art. 672 k.p.c.
Postanowienie SO w Elblągu z dnia 10 maja 2013 r., I Cz 238/13
Standard: 57948 (pełna treść orzeczenia)
Jeżeli w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku, ze względu na ujawnione okoliczności dotyczące intymnej sfery życia spadkodawcy, zrodzą się uzasadnione wątpliwości co do kręgu spadkobierców, sąd powinien dokonać ogłoszenia na podstawie art. 672 k.p.c.
Sąd nie może poprzestać na złożonym zapewnieniu i przyjąć go za dowód, że nie ma innych spadkobierców, jeżeli okaże się ono niewystarczające. Ma to miejsce np. wtedy, gdy podniesiony został fakt lub zarzut, że – poza ujawnionymi – istnieją inni spadkobiercy i powołane zostały dowody, które mogą wskazywać na prawdziwość tych twierdzeń.
Zważywszy na konstytucyjną ochronę prawa dziedziczenia (art. 21 ust. 1 Konstytucji) i wynikający z art. 670 k.p.c. obowiązek badania z urzędu, kto jest spadkobiercą – w sprawie należało dokonać ogłoszenia w trybie art. 672 k.p.c., mimo że prawdopodobieństwo zgłoszenia się dalszych spadkobierców jest niewielkie.
Postanowienie SN z dnia 8 listopada 2012 r., I CSK 163/12
Standard: 57944 (pełna treść orzeczenia)