Utrwalona zwyczajowa praktyka jako źródło prawa pracy; zwyczaj zakładowy

Źródłem obowiązków lub uprawnień pracowniczych może być także zwyczaj zakładowy (wyrok SN z dnia 23 października 2003 r., I PK 425/02). Stąd Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 czerwca 1998 r., I PKN 211/98 uznał, że nie można co do zasady przypisać znacznego stopnia winy (art. 52 § 1 pkt 1 k.p.) pracownikowi naruszającemu przepisy regulaminu pracy dotyczące zasad opuszczania miejsca pracy w czasie pracy oraz udzielenia urlopu wypoczynkowego, jeżeli jego zachowanie było zgodne ze zwyczajem akceptowanym przez pracodawcę.

Zwyczaj zakładowy może regulować również zasady wynagradzania pracowników. Przykładowo w wyroku SN z dnia 6 sierpnia 2019 r., II PK 122/18 przyjęto, że utrwalony zwyczaj zakładowy przewidujący zobiektywizowany i sparametryzowany udział pracowników w podziale środków pieniężnych pochodzących z obligatoryjnie gromadzonej i dzielonej przez pracodawcę puli napiwków stanowi źródło zobowiązania pracodawcy do wypłaty dodatkowego wynagrodzenia z tego tytułu, uzupełniającego wynagrodzenie zasadnicze ustalone na poziomie minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Zwyczaj zakładowy może także normować sposób podejmowania decyzji (reprezentacji pracodawcy) o przyznaniu nagrody. Przykładowo w wyroku SN z dnia 13 stycznia 2016 r., II PK 301/14 uwzględniono, że nagrody zwyczajowo były przyznawane na podstawie decyzji dwóch członków zarządu (prezesa i wiceprezesa) pozwanego pracodawcy, którzy decyzje w sprawach przysługiwania i wypłaty spornych nagród uznaniowych powinni podejmować zawsze razem (wspólnie), stosownie do przyjętej i utrwalonej praktyki (zwyczaju) łącznej reprezentacji pozwanego pracodawcy.

Wyrok SN z dnia 22 września 2021 r., III PSKP 33/21

Standard: 60115 (pełna treść orzeczenia)

Brak źródeł prawa pracy (art. 9 § 1 k.p.) może zostać sanowany przez utrwaloną zwyczajową praktykę u danego pracodawcy (por. wyrok SN z dnia 9 czerwca 2004 r., I PK 681/03). Jednak utrwalona praktyka dotyczyłaby sytuacji, w której dany podmiot wypracował własne, indywidualne zwyczajowo przyjęte reguły.

Wyrok SN z dnia 27 kwietnia 2021 r., II USKP 42/21

Standard: 57914 (pełna treść orzeczenia)